Gent heeft op vijf kruispunten R(A)DR uitgewerkt.
Het kruispunt Ottergemsesteenweg met Burggravenlaan kreeg een degelijke herinrichting.
De inrichting waarbij fietsers in het midden van twee autorijstroken een rode fietsrijstrook hadden werd afgeschaft.
Het was een oud experiment met voor- en nadelen.
De voordelen waren er voor de assertieve fietsers die rechtdoor wilden.
Niet-assertieven en rechtsafslaanders zaten in de verdrukking.
Nu wordt het een “klassiek” kruispunt, maar met R(A)DR.
Het wegbeeld is helderder, al zag je nog flink wat fietsers het (onbestaande) pad in het midden opzoeken.
De overgangsperiode is altijd de gevaarlijkste.
Begeleidende borden naar Nederlands model in de stijl van “opgelet, veranderde weginrichting” kunnen zo’n periode begeleiden.
Nu zag ik bij een paar automobilisten een raar soort agressie.
Een paar minuutjes observeren toonde drie soorten R(A)DRfietsers.
1 De vroegere roodrijder, te herkennen aan zijn ervarenheid, soms roekeloosheid:
2 De gezagsgetrouwe R(A)DRstapper:
3 De nieuwe R(A)DRrijder, rustig uitkijkend naar voetgangers en fietsers van links:
Fietsbult 
Dan ben ik een van de assertievelingen die de vroegere situatie (iets) beter vond. Nu wordt de rechtdoorgaande fietser in een conflict met rechtsaffers gedwongen (SMIDSY) en bijgevolg vind ik het veiliger en vlotter het ‘verdwenen’ fietspad op te zoeken.
Overigens is er wel een goeie standaard oplossing voorzien voor dit soort kruispunten (met een ‘bypass’ naar rechts) en dat is een fietspad langs de bypass en een fietspad rechtdoor naar de fietsopstelstrook (cf Vademecum fietsvoorzieningen tekening 26 in 4.1.), maar daar is onder de brug ‘geen plaats’ voor. De veilige oplossing wordt dan: 1 rijstrook voor alle richtingen (met een gewone FOS), maar dat is nefast voor de doorstroming van het autoverkeer. Conclusie: doorstroming auto >> veiligheid fiets. En dan blijven doorbomen dat het aantal ongevallen met kwetsbare weggebruikers niet afneemt.
Het probleem is dat je het fietspad enkel mag verlaten om van richting te veranderen, niet om rechtdoor te rijden. Dit geldt ook in een situatie als deze, waar het fietspad volgen erg onveilig is, maar daar heeft men geen rekening mee gehouden bij het opstellen van de wegcode. Nochtans zou je hetzelfde stuk weg gebruiken om rechtdoor te rijden als men nu al dient te gebruiken voor linksaf, dus het is niet dat ander verkeer daar geen fietsers verwacht.
Het lijkt mij veel meer aan te raden om dit hiaat in de wetgeving weg te werken, zodat je de correcte voorsorteerstrook mag gebruiken, dan om een campagne te voeren om fietsers het legaal verplichte maar onveilige fietspad te doen gebruiken door borden met “opgelet, veranderde weginrichting”.
De wegcode zegt:
“Wanneer de openbare weg een berijdbaar fietspad, aangeduid door wegmarkeringen zoals bepaald in artikel 74, omvat, dan moeten de fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen klasse A, dit fietspad volgen voor zover het rechts in hun rijrichting ligt. Zij mogen een dergelijk fietspad niet volgen, wanneer dit links in hun rijrichting ligt.
Omvat de openbare weg een berijdbaar fietspad, aangeduid door het verkeersbord D7 of D9, dan moeten de fietsers en bestuurders van tweewielige bromfietsen klasse A, dit fietspad volgen, voor zover het in de door hen gevolgde rijrichting is gesignaleerd. ”
Nu is de vraag hoe ‘berijdbaar’ gedefinieerd dient te worden. Is een fietspad dat bij gebruik de fietser in een gevaarlijke positie brengt een ‘bruikbaar fietspad’? Ik weet niet of hier jurisprudentie over bestaat. Vermoedelijk zal indien er toch iets gebeurt (als men het fietspad niet gebruikt) de rechter hier over moeten oordelen (en op dat moment kan een rechtsbijstandsverzekering erg handig zijn). Maar het is dus ook niet uit te sluiten dat de rechter de visie volgt dat een gevaarlijk fietspad een onbruikbaar fietspad is en men dus niet verplicht kan worden het te gebruiken (als het op de weg rijden veiliger is).
In Brussel doen ze nog straffer: een (smal) eenrichtingsfietspad in het midden van de drukke Hertogstraat, tussen de twee rijbanen. Weinig fietsers wagen zich op deze scheidingslijn tussen laagvliegende tegenliggers en houden liever rechts.
Een fietsgedrag-typologie: bestaan er zo nog? Lijkt me wel iets leerrijks…
Het fietspad op het eerste stuk na de R(A)DR is trouwens veel te smal en in verschrikkelijk erbarmelijke staat.