Kleine dagelijkse ergernissen

Ik ben fietser, actief lid van de Fietsersbond. Logischerwijs betekent dit dat ik redelijk wat fiets. Niet zoveel als sommigen, maar wellicht meer dan de meesten. Onder normale omstandigheden – tot corona de dagelijkse routine dwarsboomde – leg ik zowat 10.000 fietskilometers af per jaar. Dat is meer dan wat ik over diezelfde periode met de auto doe.

Pakweg 2/3 van die afstand bestaat uit woonwerkverkeer. De rest is boodschappen doen, andere functionele verplaatsingen en af ten toe een recreatieve rit. Dan is het logisch dat ik vaak, zoals veel andere fietsers, geconfronteerd wordt met allerlei minder aangename toestanden.

Onlangs weer. Een boodschappenrit, zeg maar ‘rondje Gent’, dat me tegen het einde aan over Gentbruggebrug leidde. Veel fietsers mijden dit punt als de pest en dat is begrijpelijk, maar soms is de omweg veel te groot. Gentbruggebrug dus.

Stel je voor: je duwt stevig op de pedalen, want je moet de brug op. Een gehaaste automobilist komt bergopwaarts naast je rijden, want hij zou wel eens een seconde kunnen verliezen. Eigenlijk verwacht ik dat die automobilist hier helemaal niet bij nadenkt en gewoon die ‘hindernis’ voorbij rijdt. Natuurlijk is het druk, want dat is daar bijna altijd zo. Omdat het bergop is, kon hij (zij) niet zien dat van de andere kant ook een auto(bus) aankwam, dus zodra je met de fiets ter hoogte bent van de passagiersdeur, schuift hij (zij) gehaast naar rechts. Jij ziet een massa staal en glas angstwekkend dichter komen en je hebt geen uitwijkmogelijkheid….

Een variant: ik ben er bijna en rijd dus in de Gentbruggestraat. Van de andere kant komt ook een fietser aangereden met daarachter een auto. Uiteraard beslist de automobilist op dat moment die fietser in te halen. Dat hij tijdens dat maneuver nooit voorbij die fietser kan zijn eer hij bij mij aankomt, speelt blijkbaar geen rol. Dan ziet hij mij (kijken mensen nooit vooruit?) en wijkt snel uit, maar naast hem rijdt die andere fietser. Oeps… (maar de automobilist heeft het vermoedelijk niet eens door)

Nog eentje? We rijden met z’n tweeën, gezellig naast elkaar, ’s avonds laat in een eenrichtingsstraat (in de ‘goede’ richting) met een fietssuggestiestrook. Concreet: dit is de Tweekapellenstraat in Gentbrugge. Achter ons komt een grote SUV, die me op nauwelijks enkele centimeters passeert, terwijl de bestuurder door het open raam roept dat ik ‘op het fietspad’ moet rijden, om nog geen honderd meter verder te stoppen en een passagier uit te laten stappen.
Bedenkingen bij deze situatie:
– het is geen fietspad
– binnen de bebouwde kom mogen we met twee naast elkaar fietsen
– bij het inhalen van een fietser dien je (binnen diezelfde bebouwde kom) minstens een meter afstand te houden
(- wat is het nut hiervan als je iets verder toch moet stoppen?)

Of de zoveelste automobilist – ’t is maar voor een minuutje – die zijn voertuig voor je neus op het fietspad plant. Probeer daar maar eens iets op te zeggen. Je zal het geweten hebben.

Zijn al die situaties dat risico echt waard? En natuurlijk zijn er evengoed fietsers die gevaarlijke dingen doen (door het rood rijden iemand?), maar die brengen vooral zichzelf in gevaar.

Wie vaak fietst, wie veel kilometers aflegt, is wellicht behoorlijk fietsvaardig en assertief. Maar dat kan die automobilist niet zien en daar denkt die waarschijnlijk ook niet over na. Dat betekent dat diezelfde gevaarlijke maneuvers evengoed kunnen uitgehaald worden bij pakweg een kind of iemand die net als volwassene leerde fietsen.

Zijn die imaginaire paar seconden winst echt dat risico waard? En indien we zelf als fietser in de auto stappen, veranderen we dan ook in zo’n stresskonijn dat zo snel mogelijk van A naar B raast? Of denken we dan aan hoe dat aanvoelt als fietser?

Een niet zo makkelijk onderbord

veiligverkeer.be | Belangrijke verkeersborden fietsers

Ik denk niet dat er ergens in België een weggebruiker bestaat die dit bord nog nooit gezien heeft.

Volgens de verkeerswet betekent dit het volgende:
2.47. “Plaatselijk verkeer” of “plaatselijke bediening”: de voertuigen van de bewoners en hun bezoekers, de voertuigen voor levering inbegrepen, de voertuigen van geregelde diensten voor gemeenschappelijk vervoer, de voertuigen voor onderhoud en toezicht, wanneer de aard van hun opdracht dit rechtvaardigt, de prioritaire voertuigen bedoeld in artikel 37 en fietsers en ruiters.

Voor ons, als fietsers, is vooral het laatste stukje van het artikel van belang: fietsers gelden altijd als plaatselijk verkeer.

In normale omstandigheden gebruikt de wegbeheerder dit om het verkeer in een straat of straatdeel (tot aan het volgende kruispunt) te beperken. Dan is het niet moeilijk: je mag en kan er als fietser rijden.

In het geval van werken wordt het wat anders.

Enkel plaatselijk verkeer mogelijk in de Lepelstraat – Werken aan Diksmuide

Aannemers zetten graag en veel borden, maar weten niet altijd goed wat ze plaatsen of ze zijn er eerder nonchalant mee.

Dit doet me altijd twijfelen: ik mag er als fietser door, maar het bord F 45 duidt er dan weer op dat de weg onderbroken is.

Bord F45 Doodlopend SB250 - Aanwijzingsborden | VVSNV Webshop
Bord F 45

Als fietser ervaar je dit ook wel meer: eigenlijk denkt de aannemer als automobilist en kan je met de wagen niet door, maar voor fietsers is er geen enkele belemmering. Alleen: is dat wel zo? Dat weet je vaak pas als je probeert, tenzij indien de weg kaarsrecht is en je de toestand tot aan het einde van de werken kan zien.

Wettelijk gezien mag je dus als fietser in alle gemoedsrust voorbij die borden fietsen. Het is dan afwachten of je al dan niet door zal kunnen. Maar mits wat creativiteit kan de aannemer dit mooi oplossen en alle twijfel voor de fietsers wegnemen.

Oude Brusselseweg, Gentbrugge

En tegelijk blijkt dat hier ook de recente afspraken met de stad Gent nagekomen worden. Mooi.

Dergelijke werfsignalisatie mag meer gezien worden.

Fietsenstallingen: handhaving en voorwaarden

Zondag 21 november. Het ecologische gedachtengoed volgend, kies ik ervoor om gecombineerd vervoer te gebruiken om in Brussel te raken. Dat wil zeggen: met de fiets naar Gent Sint-Pieters en dan met de trein naar onze hoofdstad.

Gelukkig ben ik ruim op tijd aan het station, want een plekje vinden is helemaal niet evident. De ondergrondse stalling staat eivol. Er staan vele fietsen naast de rekken, tegen wanden… omdat er onvoldoende plaats is.

Dus stap ik weer op en rij naar de achterkant van het station. Daar is een heel ruime, niet overdekte fietsenstalling waar altijd wel plaats is.

Behalve vandaag en wellicht behalve in het weekend. Ook hier hetzelfde: elk plekje is ingenomen.

Alles vol. Daar bovenop zijn er overal plassen op de fietsenparking.

En dan staan her en der bordjes van de beheerder (APCOA) die je verplichten je fiets in de rekken te zetten. Zoniet wordt die verwijderd. Yeah right.

Zou die beheerder dat serieus menen? Er is onvoldoende plaats en dan zou je gestraft worden omdat je de fiets noodgedwongen niet in de rekken zet…

Rondom het station blijft Infrabel (APCOA?) achter de feiten aan hollen. Er worden telkens extra plekken beloofd, maar een keer ze er zijn, blijken het er alweer hopeloos te weinig te zijn. Frustrerend voor de vele fietsers die geen plekje vinden, frustrerend voor voorbijgangers die klagen over slordig ‘neergegooide’ fietsen. En dat bij het drukste station van Vlaanderen…

En dan, als klap op de vuurpijl, verschijnt de aankondiging dat de beheerder van de stationswerf overgaat tot ontruiming van ‘fout geplaatste’ fietsen. Jazeker, die fietsen zijn wellicht fout geplaatst, maar blijkbaar is het niet nodig om te kijken naar de reden hiervoor?

Lichtfestival

Neen, het gaat niet om hét lichtfestival, maar wel om licht en eigenlijk ook om een reden tot feesten.

Al heel wat jaren, kort na de omschakeling naar het winteruur en dus als het vroeg donker wordt, houdt de Fietsersbond her en der in Vlaanderen actie. Het doel is de fietsers bewustmaken van het belang van gezien te worden. De simpelste en bij wet verplichte manier is om verlichting te voeren.

08 november 2021, Brugsevaart

Soms doen we dat samen met de politie en andere organisaties, dit jaar deden we het alleen. De locatie die we kozen: de ‘blauwe brug’ ofte de voetgangers- en fietsersbrug waarmee je via het Westerringspoorpad over de Brugse Vaart rijdt. Je weet wel: die plek waar je met je fiets eerst door een kloof moet rijden, dan (richting Mariakerke) wat onmogelijke bochten moet nemen om dan aan de lichten door een soort trechter af te dalen tot het niveau van de rijbaan. (Wanneer zou dat ooit eens goed komen?)

08 november 2021, Westerringspoorbrug

Daar hadden we dus post gevat. En het was druk: de ene fietser na de andere.

08 november 2021, Palinghuizen
08 november 2021, Palinghuizen

Waarom nu ‘lichtfestival’? Wel met 4 man controleerden we gedurende een uur de verlichting van alle passerende fietsers. Controleren moet je verstaan als: kijken of er een (wit) voorlicht en een (rood) achterlicht zichtbaar waren. Criticasters zullen stellen dat we op de verkeerde plek stonden, maar gedurende dat hele uur waren er welgeteld drie fietsers waarvan de verlichting niet in orde was. Het kan amper beter, toch?

08 november 2021, Machinistenpark

Om de puntjes op de i te zetten: het kan beter.

De verlichting kan kwalitatief in een aantal gevallen beter, zoals licht dat blijft branden als je stil staat; licht dat wat meer is dan een zwak schijnsel, net voldoende om aan de wet te voldoen; een koplamp die goed afgesteld is en niet gericht op de sterren of het voorwiel; een achterlicht dat meer is dan één felle led…

08 november 2021, Machinistenpark

Maar de meesten waren pico bello in orde. Een dikke pluim dus voor de Gentse / Wondelgemse fietsers. Als het zo doorgaat, hoeven we geen zo’n acties meer te voeren. De volgende keer zoeken we wellicht een plekje meer in het centrum, met meer fietsende studenten. Eens zien of we daar meer onverlichte geesten zullen treffen.

08 november 2021, Machinistenpark

Hoe lang nog?

Als er ergens een probleem is met een weg of fietspad, zorg je eerst en vooral voor de veiligheid. Logisch, toch? En daarna? Daarna los je dat probleem op, liefst permanent, zodat er geen hinder meer ontstaat.

Het jaagpad achter het Arbedpark en meer bepaald waar het onder de spoorweg door gaat, is al jaren een pijnpunt. Als het wat meer regent, staat het blank. In dit geval is het een modderpoel geworden.

Onderdoorgang, 6 februari 2021

Wat doet de wegbeheerder dan, na al die jaren?

Juist: afsluiten.
Wie hier van de kant van Gentbruggebrug aankomt, heeft eerst een eindje bergaf, dus je komt met een flinke vaart aan de bocht.

Het fietspad is breed, maar als je de bocht om rijdt, kom je voor een flinke verrassing te staan, want het hekken is moeilijk zichtbaar vanop een afstand.

Vraag aan wie de hekkens plaatste: kunnen die enkele meters dichter bij de afslag gezet worden? Dat maakt ze al een stukje zichtbaarder.

Beter zou natuurlijk zijn dit voor eens en voor altijd aan te pakken. Dan hoeft dat afsluiten niet meer. Zou het echt niet kunnen of wordt het verhelpen te duur geacht?

Paaltjes – relikwieën

Paaltjes… daarover kan je eindeloos doorgaan. Er is voortschrijdend inzicht, er zijn miskleunen en er zijn plaatsen waarbij je denkt: ‘hoe verzinnen ze het?’.

Dit is er zo eentje.

Doorgang tussen Braemkasteelstraat en Jovastraat, Gentbrugge – 16 juli 2020

Het rechterbord maakt het duidelijk: de bedoeling is dat je hier met de fiets door mag, maar het lijkt erop dat de wegbeheerder er alles aan gedaan heeft om dat tegen te gaan. Probeer daar maar eens door te raken met een bakfiets, cargofiets of een fietskar achter jouw vehikel.

Zelfs met mijn gewone tweewieler is het al opletten om niet met een fietstas achter een paaltje te haken.

In dit geval: enkel het middelste paaltje laten staan en de twee andere verwijderen (en de putten vullen) zou al mooi zijn. Maar het linkerbord (waarvan je hier de achterkant ziet) is eigenlijk ook niet goed geplaatst. Volgens de normen moet er rekening gehouden worden met een schuwafstand van 50 cm. Dat wil zeggen dat je als fietser automatisch ongeveer een halve meter afstand houdt en daardoor wordt het pad op die plaats feitelijk een halve meter smaller.

Zo zijn er talloze voorbeelden. Eigenlijk zouden die allemaal zo snel mogelijk aangepakt moeten worden. Zou daar een inventaris van bestaan?

Leesbaarheid

Als weggebruiker mag je verwachten dat de wegbeheerder zijn best doet om de wegindeling en aanduidingen zo te maken dat je in een oogopslag ziet wat de bedoeling is. Vaak is het druk op de baan en twijfel kan zware gevolgen hebben. Dus moet alles ‘leesbaar’ zijn: duidelijk en ruim op tijd te zien.

Dit is zo te zien een doodgewoon kruispunt met verkeerslichten.

Brusselsesteenweg Gentbrugge, kruising met Braemstraat – 16 juli 2020

Voor de fietser die vanaf Moskou komt, uit de Jules de Saint-Genoisstraat, is het beeld veel minder duidelijk.

Hoek Brusselsesteenweg – Braemstraat, Gentbrugge – 16 juli 2020

Kom je van Melle af en wil je rechtsaf, dan is dat geen probleem. Kom je van de overkant van de Brusselsesteenweg, dan heeft de wegbeheerder hier een heuse chicane voorzien.

Kruispunt Brusselsesteenweg – Braemstraat, Gentbrugge – 16 juli 2020

Is dat een fietspad? Word ik verondersteld rond die paal te draaien en dat eindje rode klinkers te volgen? Of moet ik eerst een eindje over wat voetpad lijkt?

Het gevolg: na enig observeren, zie ik dat elke fietser doet wat het veiligste lijkt: dat fietspad negeren en die 20 m gewoon op de rijweg rijden. Of zou dat de bedoeling geweest zijn?

Werfhygiëne, deel zoveel

Aannemers en wegenwerken… Daar kunnen boeken mee gevuld worden. Je zou veronderstellen dat een aannemer ernaar streeft om het rond de werf zo veilig mogelijk te maken, zowel voor zijn werknemers als voor de weggebruikers die langs of door de werf moeten.

Dat het in de praktijk vaak anders loopt, ervaren we dagelijks.

Via de media hebben we al veel gehoord en gelezen over de werken aan het ‘brokkelviaduct’. Een viaduct betekent dat je er onderdoor kan. Dit ligt in stedelijk gebied, dus lopen er wegen onderdoor. Daar wordt je als weggebruiker geconfronteerd met de werken boven je hoofd en de aannemer moet je er dus veilig onderdoor loodsen. Tot zover de theorie.

Verkeersborden dus.

Is dit een opslagruimte van borden of zijn die echt bedoeld om te volgen? De manier waarop ze er staan, doet het eerste vermoeden. Maar ze staan rechts van de rijweg en zijn duidelijk leesbaar, dus moet je ze volgen.

Emiel Van Swedenlaan, Gentbrugge – 16 juli 2020

Gelukkig is ‘fietsers afstappen’ een bord dat niet in het verkeersreglement voorkomt, dus kunnen we dat negeren. Hier zie ik echt niet wat het nut ervan zou zijn. Let ook op de voorrangsregeling (B21): wie van deze kant komt, heeft voorrang.
Let ook op het bordje voor de voetgangers, uiterst rechts. De aannemer heeft echt zijn best gedaan om die overdekte doorgang zo moeilijk mogelijk bereikbaar te maken. Als afgestapte fietser moet je dan nog met je fiets de stoeprand op en tussen de borden door laveren. Dat doet geen mens.

Dezelfde werf, maar bekeken van de andere kant, geeft een ander beeld.

Emiel Van Swedenlaan, Gentbrugge – 16 juli 2020

Wie van deze kant komt met de auto (of een ander voertuig) en een tegenligger ziet, krijgt een verrassing, want hier staat geen voorrangsregeling (B21)… Gelukkig is de weg zo breed dat je elkaar zonder hinder kan voorbijrijden.

En als je je afvraagt hoe fietsers leren om borden te negeren:

Emiel Van Swedenlaan, Gentbrugge – 16 juli 2020

Een rijweg van het formaat ‘landingsbaan’ en dan ‘fietsers afstappen’. Waarom zou je dat doen? Welk voordeel biedt het?

Aannemers, ze doen maar wat…

Respect?

Ghostbike Iris Aper verdwenen

7 maart 2013. Fietsersbond Gent houdt een dodenwake aan wat toen nog de stadsbibliotheek was. De Gentse fietsersgemeenschap – en vele anderen – was collectief verontwaardigd na het dodelijke ongeval waarbij Iris Aper omkwam. Er werd op die plaats een ghostbike – een witte fiets – gezet.

Dit ongeval leidde ertoe dat kort erna het hele plein autovrij werd.

4 juli 2019. De 6 jaar oude ghostbike was in slechte staat, na door minstens één auto (jawel, in het autovrije gedeelte en dan nog op de stoep) en een fiets aangereden te zijn. Er werd voor vervanging gezorgd: een nieuwe witte fiets kwam in de plaats.

IMG_20190704_200323425_HDR

Net zoals de vorige werd ook deze met een ketting en slot vastgelegd en voorzien van een herdenkingsplaat. Dit is duidelijk niet zomaar een fiets, maar meer een monument om een omgekomen fietser te herdenken. Je zou denken dat iedereen dit ondertussen wel weet.

27 juli 2019: we worden door de politie verwittigd dat iemand het herdenkingsplaatje van Iris Aper binnengebracht heeft. Een ‘gevonden voorwerp’. Verdacht…

Diezelfde dag zegt een vriendin dat ze een witte fiets met rode bloemen zien staan heeft langs de Schelde in Merelbeke. Dat zal wel geen toeval zijn.

28 juli 2019: na een optreden bijgewoond te hebben op de Gentse Feesten, rij ik langs de plaats waar de ghostbike verondersteld wordt te staan. Zoals gevreesd, is er slechts een lege plek. Geen spoor meer van de fiets die er stond. Geen ketting, geen bloemen, niets…

29 juli 2019: na het werk fiets ik via de Schelde Gent binnen. Normaal neem ik een andere route, maar deze keer doe ik dat via de kant van Merelbeke om te controleren of de gesignaleerde witte fiets de verdwenen ghostbike is.

Jawel: daar staat hij. Netjes met blauwwit politielint vastgelegd aan een paal.

IMG_20190729_172514268

Omdat dit met politielint gedaan is, neem ik contact op met de lokale politie. Ze sturen diezelfde avond nog een inspecteur ter plaatse: het lint is niet van hen. Nadat ik de bewijzen doorgestuurd heb dat het wel degelijk om ‘onze’ ghostbike gaat, wordt die door de politie opgehaald en in het kantoor in Melle gestockeerd tot ik tijd heb om erom te gaan.

De vraag is: wie doet zoiets? Het gaat alvast niet om ‘even lenen’, want de fiets lag vast met een ketting en is duidelijk herkenbaar als ghostbike. Neen: de ketting is doorgebroken, het plaatje van de fiets gehaald. Wie het ook deed, hij/zij trapte op vele harten. De dader heeft blijkbaar geen greintje respect voor iedereen die de ghostbike ziet als een plek om herinneringen aan een dierbare op te halen.

Gelukkig was hij/zij zo vriendelijk om de fiets netjes aan de kant te zetten.

De vorige diefstal (fiets voor Vic Tack, Mariakerke) werd gepleegd door enkele beschonken, baldadige tieners, die geen enkel benul hadden van wat ze gedaan hadden. De manier waarop het deze keer gebeurde, duidt er – volgens mij toch – op dat de dief niet beschonken was; kijk naar de manier waarop de fiets achtergelaten werd. Hij/zij was ook niet baldadig, want de fiets is – gelukkig – ongeschonden. Het moet wel iemand geweest zijn die enkel aan zichzelf dacht; die totaal geen rekening hield met het feit dat hier een monument, een symbool, gepikt werd. ‘Ik moet naar huis en heb een fiets nodig’, was vermoedelijk de enige motivatie. Hoe egoïstisch kan je zijn…

We zullen wellicht nooit te weten komen wie dit deed. Maar indien de dader dit leest, kunnen we maar hopen dat hij/zij beseft wat hij/zij eigenlijk deed.

De les die ik eruit leerde: vanaf nu zorgt Fietsersbond Gent ervoor dat de ghostbikes enkel nog monumenten zijn. We zorgen ervoor dat met die fietsen niet kan gereden worden. Ik heb er alvast de fietsketting afgehaald.

Winterfietsen (bis)

Fietsbult trekt deze bijdrage van Jan G uit december 2013 uit de diepvries.
Van harte aanbevolen met warme wijn of hete soep!

Winterfietsen
… of fietsen in winterse omstandigheden: lage temperaturen, glad wegdek, sneeuw, …

Dergelijke omstandigheden vormen een hele uitdaging voor de vele fietsers. Wat doe je ertegen? Hoe bescherm je jezelf en rij je veilig in de winter?

Wat de fiets betreft, en dan vooral de wegligging, moet je vooral naar één onderdeel kijken: de banden. Ooit al eens geprobeerd om met slicks of racebandjes door de sneeuw te rijden?

Ideaal voor in de zomer, maar daarbuiten: levensgevaarlijk! Neen, het minste wat je kunt doen, is zorgen voor banden met een uitgesproken profiel. (Fiets-)banden moeten grip hebben op die gladde ondergrond. Daarvoor dient het profiel in de banden, zeker in modder of sneeuw. Mocht je denken aan geschikte banden voor dit doel, neem ze dan meteen zo breed mogelijk. Bredere banden zorgen voor een ander contactoppervlak en meer grip (kijk maar naar banden die op mountainbikes liggen). En om de grip te verbeteren op sneeuw, modder en dergelijke, kan je de druk wat verlagen. De rolweerstand verhoogt dan wel wat, maar je blijft tenminste rechtop. Dit is DE GOEDKOOPSTE AANPASSING die je kunt doen om door sneeuw te rijden

Vredestein Perfect Tour 37-622

Nu bestaan al een poos ook voor de fiets echte winterbanden. Die heb je in twee smaken: spijkerbanden en banden met een speciale samenstelling en profiel. Met die eerste soort kun je in Vlaanderen niet veel aanvangen: hier wordt algauw gestrooid en voor je het weet, rijd je de spijkers stuk op het asfalt. Dat worden dus erg dure banden, waarbij de kans groot is dat je spijkers weg zijn op het moment dat je ze echt nodig hebt.

Dan ben je beter af met wat o.a. Continental vrij recent uitbracht: banden met een andere rubbersamenstelling en een speciaal ontwikkeld profiel, gebaseerd op de technologie voor autobanden. Op ijs ben je beter af met spijkers, maar in alle andere gevallen zullen de Conti’s het er beter vanaf brengen.

Continental TopContact Winter
Continental TopContact Winter 37-622

Wat is het voordeel: je banden glijden niet meer weg, waardoor het een pak veiliger wordt op de fiets. Het belangrijkste is om vooraan zo’n band te gebruiken, waardoor stuurcorrecties onmiddellijk resultaat geven. Met een gewone band is de kans groot dat je geconfronteerd wordt met een wegglijdend voorwiel. Wil je wat meer investeren – zo’n band kost ongeveer € 50 -, dan leg je er ook achteraan zo eentje op. Dan gaat alle vermogen dat je op de trappers zet je fiets ook vooruit helpen.

Past dit op je fiets? Ze zijn te krijgen in 26 en 28″ en telkens in twee breedtes. Ook andere fabrikanten zijn op de trein gesprongen en brachten ondertussen gelijkaardige banden uit.

Duur? Ja en neen: als je met je mooie fiets op de stenen belandt, kan de totale schade algauw meer kosten dan zo’n band (schade aan de fiets, gat in de jas, …). Daarbij komt dat je die in maart/april weer vervangt door (een) andere band(en) en je dure winterband kan op die manier vele winters meedraaien. Een ander voordeel is dat de grip sowieso beter is. Niet enkel op sneeuw, maar ook op koude stenen, op kasseien, op een bevroren ondergrond. Te gebruiken zodra de temperatuur beneden 8° C blijft.

Om je fiets verder voor te bereiden op de kou, kun je nog enkele zaken doen. Zorg ervoor dat je ketting goed gesmeerd is en blijft: zodra er gestrooid wordt, zal die anders roesten terwijl je erop staat te kijken. Als je door pekel gereden hebt, spoel je de ketting best ook goed af, anders vreet het zout in. Een geroeste ketting piept en kraakt; de kans is groot dat ze plots breekt en ze geeft veel weerstand. Als goede, luie fietser moet je die weerstand zo laag mogelijk maken.

Moet je nog een smeermiddel aankopen, kijk dan maar voor iets wat geschikt is voor natte omstandigheden. Olie voor het mountainbikewereldje moet hier zeker goed voor zijn.

Joes wet lubeHeb je een derailleur, zorg er dan maar voor dat die ook gesmeerd is (vooral de scharnierpunten), want anders kan die vastvriezen. Als dat je overkomt terwijl je in de kleinste versnelling staat, dan kan de rit lang duren! Ook de remkabels verdienen een druppel olie voor de winter. Is die kabel niet gesmeerd, dan kan er water tussen de binnen- en buitenkabel komen. Als het vriest, verandert dat water in ijs. Indien je dat constateert op het moment dat je van de Charles De Kerchovelaan naar beneden raast, kan dat erg vervelend worden. Idem dito voor de versnellingskabels, dat spreekt voor zich.
Als de mantel van de buitenkabel (gaine) doorgesleten is, vervang je die best ook. Ook langs daar kan het water erin.

Kijk ook je verlichting goed na. In winterse omstandigheden en zeker als het sneeuwt, ben je moeilijker zichtbaar. Degelijk werkende verlichting zorgt ervoor dat je beter opvalt. Een naafdynamo is dan ideaal. Batterijen bevatten minder energie als het koud is en een ‘zijloper’ (klassieke dynamo) gaat algauw slippen.

Op een fiets moeten ook reflectoren zitten (of een reflecterende strook op de banden). Probeer die in de mate van het mogelijke ook netjes te houden: onder een laag aangekoekt zout en andere smurrie zal er niet veel meer reflecteren en zo gaat je zichtbaarheid sterk achteruit.

Op die manier is je fiets optimaal geprepareerd om de gure winter te overleven.

Een beetje beter

Een hele poos terug, op 15 december 2014, publiceerden we deze analyse van een kruispunt: de oprit van de E17 aan de Brusselsesteenweg in Gentbrugge. Dat was vanuit het standpunt van de fietser niet echt denderend te noemen.

Nu, anderhalf jaar later, lijkt het erop dat de wegbeheerder, AWV, toch een beetje tegemoet gekomen is aan onze verzuchtingen.

Land van Rodelaan

Er zijn aan alle kanten lichten toegevoegd op ooghoogte van de fietser (tenminste indien die op een doorsnee-fiets rijdt). Dat maakt het kruispunt natuurlijk niet veiliger, maar het comfort is er wel op verbeterd.

Ligfietstestdag

Ligfietsen zijn en blijven exoten in het fietswereldje. Op zaterdag 16 april organiseert de Vlaamse ligfietsvereniging (ligfietsers.be), met name de West- en Oost-Vlaamse afdeling, een ligfietstestdag in de Blaarmeersen. Voor wie zin heeft om eens kennis te maken met andere vormen van fietsen: ’t is het moment ervoor!

WOL ligfietstestdag big

Fietser.be zal er staan met enkele velomobielen (WAW en/of eWAW, Quest, Strada, E-Orca).

Foxy 1
Archiefbeeld (WAW Mk III)

Velomobiel komt met de nagelnieuwe Quattrovelo

quattrovelo_4
Foto: Eva Navratilova (velomobiel.nl)

FiSh Bikes (Sint-Amandsberg) staat er met ligfietsen en trikes van Performer en met een Schlitter Encore.

Performer Trike-E
Foto: Performer Taiwan

Schlitter Encore
Foto: FiSh Bikes

Daarnaast zullen ongetwijfeld heel wat ligfietsers er zijn om hun ervaringen te delen.

Een woord van dank

Dank aan de Gentse politie – in het bijzonder de stedelijke recherche – en dank aan de Gentse brandweer.

Waarom? Een poosje geleden berichtten we over een trieste primeur: een verdwenen ghostbike.

Die fiets op zich is slechts een stuk oud ijzer. De symboolwaarde is oneindig veel meer dan dat. De reacties erop waren duidelijk hierin en ook onze Gentse kranten waren verontwaardigd.

Enkele weken geleden kwam dan het positieve nieuws: de daders waren gevonden en blijkbaar realiseerden ze zich achteraf wat ze aangericht hadden. Ze gaven door waar ze de fiets gedumpt hadden. De politie werkte hierin keihard, vooral om de ghostbike terug te vinden. Ook zij stelden: ‘dit is niet zomaar de zoveelste gestolen fiets; dit is veel meer.’ De brandweer haalde de fiets uit de Brugse Vaart en reinigde hem grondig. Zo werd de fiets weer bij me thuis afgeleverd. Op een ‘battle scar’ na is hij onbeschadigd. Zo werd hij opnieuw op de originele plek gezet.

De essentie is dat dit symbool weer op zijn plek terecht kan komen.

Hoe het voor de onnadenkende jongeren zal aflopen, die het blijkbaar nodig vonden hun ‘heldendaad’ rond te bazuinen op school, is van ondergeschikt belang. Dat wil niet zeggen dat het verwaarloosbaar is; het mag duidelijk zijn dat zoiets van een absoluut gebrek aan respect getuigt, maar er bestaat geen twijfel over dat dit hen wel ingepeperd zal worden.

De fiets is terug; de rouwplek voor de vrienden van Vic is er weer.

herplaatsing

Een waarschuwing voor ons moordende verkeer; het feit dat we verkeersdoden niet als onvermijdelijk mogen aanvaarden; een teken dat fietsers kwetsbaar zijn in ons door auto’s gedomineerde verplaatsingsgedrag.

We kunnen enkel hopen dat het nog héél lang zal duren eer een onvermijdelijke volgende ghostbike moet geplaatst worden.

Fietslichtetiquette

Nog een duit in het zakje, nu we toch bezig zijn. Als dagelijkse, functionele fietsers het over fietstechniek hebben in de winter, dan komen onvermijdelijk altijd dezelfde twee onderwerpen aan bod: banden en verlichting.

Hoe uitgebreid we het ook over banden kunnen hebben, dat zullen we deze keer niet doen. Fietsverlichting, dat is het onderwerp vandaag.

Eerst even droogweg een citaat uit onze Belgische wegcode (art 82.1.1 1ste):

Fietsers moeten tussen het vallen van de avond en het aanbreken van de dag, en in alle omstandigheden wanneer het niet meer mogelijk is duidelijk te zien tot op een afstand van ongeveer 200 meter, vooraan en achteraan een niet verblindend vast licht of knipperlicht voeren. Vooraan moet het licht wit of geel zijn, achteraan rood.

Het rode achterlicht moet ‘s nachts, bij helder weer, zichtbaar zijn van op een afstand van 100 meter minimum.

Straf en totaal onverantwoord. Dat vind ik van die (Belgische) technische voorschriften. Waarom? De enige technische vereiste qua lichtsterkte die vermeld wordt, gaat over het achterlicht. Dus, helaas, indien je voorlicht niets meer is dan een kaarsvlam, ben je wettelijk in orde. Dat betekent niet dat het verstandig is om met zo’n kaarsvlammetje te fietsen. Kunnen we meteen even pleiten voor normen naar Duitse stijl (StVZO), liefst voor heel Europa gelijk.

 

Zoals Yves in een ander Bultje ook al schreef, heeft de koplamp twee functies: zien en gezien worden. Het achterlicht dient enkel om gezien te worden, dat spreekt voor zich.

Rij in gedachten even mee door Gent op een willekeurige winteravond.  Bekijk de verlichting van de fietsers die je kruist. Gelukkig lijkt het aantal ‘fietsninja’s’ af te nemen. Op dat vlak nam de wetgever wel een verstandige beslissing, door toe te laten dat de verlichting niet noodzakelijk op de fiets moet zitten, maar ook op de fietser mag. De mogelijkheden om verlicht te fietsen werden daardoor sterk uitgebreid. Meer en meer zie je mensen met hoofdlampen rijden.

En dan heb je het brede gamma aan fietslampen. Een oud kraam met de alomtegenwoordige Hemalampjes; een terreinfiets met een opgeklikte batterijlamp; een degelijke stadsfiets met naafdynamo en prima led-koplamp …

Waar zit nu die etiquette? Wel, dat je zorgt dat je gezien wordt, is al het eerste element ervan. Het tweede element – dat steeds belangrijker lijkt te worden – is dat je ervoor zorgt dat je de anderen niet verblindt. Nu de aankoop via internet zo makkelijk gaat, is het erg verleidelijk om in China in te gaan op het superaanbod voor een ‘lichtkanon’ voor een onwaarschijnlijk lage prijs.

Zoiets

Trustfire TR-D013

Enfin, dit exemplaar is niet meer zo spotgoedkoop, maar voor 25 euro koop je een ‘Chinees lichtkanon’ van minstens 3000 (Chinese) lumen. Als je bij de fietshandelaar leert dat je voor een degelijke koplamp toch gauw 50 euro neertelt, wordt het erg verleidelijk.

Dan sta je er niet bij stil dat zo’n lamp absoluut niet geschikt is voor de openbare weg. Jazeker, je ziet er het kleinste detail mee. Jazeker, je kunt er je vrienden mee imponeren: ‘schijnt zeker een halve kilometer ver’ (deze hierboven volgens de fabrikant anderhalve kilometer). Wijs! Jep. Vind ik ook, maar niet voor op de openbare weg. En, helaas, jazeker: je verblindt er alle tegenliggers mee. Nie zo wijs…

verblindend licht
Ongeveer het effect van zo’n lamp als hierboven

Ik kom ze helaas dagelijks tegen. Niet in het centrum, want mijn woon-werk route leidt me langs jaagpaden. Als er zo’n schijnwerper op je afkomt, zie je geen steek meer. Dan rij je ‘op de tast’. Als automobilist zie je enkel nog een lichtvlek, als fietser of voetganger ook. Als je konijnen wil vangen, kun je een lichtbak gebruiken. In het verkeer is dat geen zo’n goed idee.

Goede fietsverlichting. Er staat een reeksje over op Fietsbult, onder techniek.

 

Trieste primeur

Al decennia lang heeft Perpetuum Mobile, de Gentse afdeling van de Fietsersbond, de traditie om een dodenwake te organiseren telkens een fietser in het verkeer om het leven komt. Sinds al wat jaren wordt daarbij, indien de plaats het toelaat en de familie ermee akkoord gaat, een ghostbike geplaatst.

140223ghostbikeKennedyl (3)
23feb14, 13u02, John F Kennedylaan

Zo’n ghostbike dient twee doelen:

  • voor de nabestaanden is het een herinnering; een plek die beelden oproept van wie die persoon was.
  • voor alle weggebruikers is het een signaal; een teken van de kwetsbaarheid van fietsers; een aanzet tot voorzichtigheid.

Her en der verspreid in het Gentse kom je ze tegen.

130307dodenwakeZuid 014
07maa13, 17u06, Zuid

De recentste werd in september geplaatst in Mariakerke, aan de kruising van de N9 en de R4. Op die plaats kwam Vic Tack om het leven, op weg naar een vergadering van de jeugdbeweging. De plaatsing en dodenwake werden druk bijgewoond, zoals zo vaak indien een jong iemand verongelukt.

151009 (68)
09okt15, Brugsevaart

Vorige week ontvingen we een onwaarschijnlijk bericht: de ghostbike was weg! Via de politie werd nagevraagd of één van de stadsdiensten die tijdelijk verwijderd had, bijvoorbeeld om de middenberm te onderhouden. Dat was niet het geval. Het lijkt er dus sterk op dat één of ander onverlaat het in zijn hoofd haalde om een ghostbike te stelen… Wat ook de reden hiertoe mag zijn (pure fietsdiefstal, wrok tegen fietsers, een vandalenstreek), het getuigt absoluut van weinig respect tegenover iedereen die Vic Tack kende en de herinnering aan hem wil bewaren.

Als je goed kijkt op de foto, zie je dat op de fiets geen remmen meer zitten; geen ketting, geen verlichting. Wat overblijft, is een silhouet. Onbruikbaar gemaakt. Wat moeten we nog meer doen? Balhoofden vastlassen, bracketassen blokkeren op een onomkeerbare manier?

Misschien komt de dader nog tot bezinning en verschijnt de ghostbike op miraculeuze wijze weer waar hij stond?

In elk geval: ’t is nie wijs.

%d bloggers liken dit: