Hoort wie klopt daar, kinderen? De volgende fase van de Dampoortwerf XXL komt eraan! Dat wil zeggen: de pijp kant Koopvaardijlaan gaat open voor alle weggebruikers. Daar gaan veel mensen blij mee zijn, vooral de scholieren die vanuit Sint-Amandsberg dagelijks naar de basisschool Melopee fietsen (de school verhuisde van Sint-Amandsberg naar de Oude Dokken, vandaar…) . Hun avondrit langsheen véél te véél kruispunten is een forse oefening in zen. Zeker nu ook de straatverlichting in en rondom de pijp kant Dampoortstation én in de Pilorijnstraat reeds een paar weken defect is. Net in de donkerste maanden. (reeds tweemaal gemeld: aan Fluvius én aan de bereikbaarheidsadviseur van Agentschap Wegen en Verkeer )
16 november 2022, Dampoort, kant Dampoortstation16 november 2022, Dampoort, kant Dampoortstation16 november 2022, Dampoort, kant Dampoortstation16 november 2022, Pilorijnstraat
Het goede nieuws. Kant Koopvaardijlaan wacht het volle licht op ons allen:
16 november 2022, Dampoort, kant Koopvaardijlaan
Vandaag zag het er zo uit:
29 november 2022, Dampoort, kant Koopvaardijlaan29 november 2022, Dampoort, kant Koopvaardijlaan
Deze “Dampoortwende” verloopt in kleine stapjes, en dat maakt het een paar dagen lang behoorlijk verwarrend. Zo is het voorlopige fietspad al twee weken weggesneden, waardoor veel fietsers op de autorijstrook blijven:
16 november 2022, Dampoort, kant Dampoortstation
Vandaag was er verderop op de kruising Land Van Waaslaan / Pilorijnstraat alweer een ongeval, ditmaal met een step. Het crisisberaad van morgen is méér dan welkom.
Ook het voortijdig wegfrezen van het fietspad in de Pilorijnstraat bevordert het Far Westgevoel:
28 november 2022, Pilorijnstraat28 november 2022, Pilorijnstraat
Zelfde verhaal voor de automobilisten die komende van de Dendermondsesteenweg nu al op het wegdek een pijl naar links vinden. Verwarrend!
Dat alles wil zeggen: vertrek deze week 5 minuutjes vroeger, zodat je – samen met alle anderen- kan wennen aan de nieuwe situatie. Wie zich haast (m/v, voetganger / fietser / stepper / speedpedelekker / bromfietser / automobilist / buschauffeur… ) doet vaak domme dingen. De details van de nieuwe fase (4) kan je hier lezen. Verwacht je in sommige richtingen aan nieuwe verkeerslichten. Dat kost een beetje tijd, maar levert – als ze goed afgesteld zijn- een containerlading veiligheid op.
Oh ja, voor u begint te vloeken op de wegbeheerder: de ambtenaar die deze werf opvolgt heeft nog 4 andere werven op te volgen. Dat zou personeelsgewijs toch anders moeten. Je mag er niet aan denken dat deze ambtenaar ziek wordt… . Een werf van déze omvang , met dìt hoge aantal passerende schoolkinderen, scholieren en studenten, met zòveel ongevallen in de directe omgeving, met déze vertraging (nu plots tot 2024) en met dìt mobiliteitsbelang heeft véél véél véél véél véél meer basiszorg èn detailzorg nodig. Dat lijkt ons een klus voor de minister. Zelfde verhaal voor de politie. Ok, we weten dat er onderbezetting is, maar deze Dampoortwende is een gevaarlijk moment. Wees daar aub vaak in de spitsuren, en gebruik aub jullie rechtstreekse lijn met de wegbeheerder. Een klus voor de burgemeester.
Want oh ja, ook voor u: als er iets onveilig is, laat het prompt weten aan Agentschap Wegen en Verkeer via bereikbaar.ovl@wegenenverkeer.be of bel tijdens kantooruren +32 476 72 22 57. Een dronken voetganger kan veel signalisatie om zeep helpen.
Nieuw in Gent? Bekijk hier de infofilm over het Dampoortproject. Maar vergeet de einddatum. Dat wordt niet meer voorjaar 2023, maar zomer 2024 lezen we hier.
Redactie: Leve het enthousiasme! Tiemen is zo enthousiast dat hij zich van straatnaam vergist. Deze nieuwe oversteekplaats ligt op de Opgeëistenlaan.
Van: Tiemen Verzonden: woensdag 31 augustus 2022 8:23 Aan: fietsbult@fietsersbondgent.be Onderwerp: Oversteek Begijnhoflaan klaar!
Hoi,
Als bijlage enkele foto’s. Eindelijk een vlotte oversteek vanuit Rabot naar het centrum.
31 augustus 2022, Opgeëistenlaan31 augustus 2022, Opgeëistenlaan
Groeten,
Tiemen.
Redactie: we hebben de oversteekplaats nog niet bekeken. Hoe ervaar jij ze? De belangrijkste vraag: kunnen kinderen / jongeren hier zelfstandig oversteken? Laat het ons weten!
De Gaardeniersbrug (2012) was een gemeenschappelijk project van De Lijn en Stad Gent. Sindsdien ligt het tramgedeelte te wachten op een nieuw te bouwen tramdepot in de Wondelgemse Meersen. 10 jaar na de opening van de brug blijkt het fietsgedeelte vaak te smal voor de massa voetgangers en fietsers. Ondanks dat is deze brug een hoogwaardig alternatief voor de levensgevaarlijke Tolhuisbrug en de Wondelgembrug.
17 januari 2022, Gaardeniersbrug03 juni 2022, Gaardeniersbrug03 juni 2022, Gaardeniersbrug03 juni 2022, Gaardeniersbrug03 juni 2022, Gaardeniersbrug
Het aansluitende fietspad langsheen het nieuwe Justitiepaleis is zalig breed én vlak. De oversteekplaats over de Opgeëistenlaan is reeds 10 jaar smal en hobbelig.
03 mei 2022, Opgeëistenlaan
Op 5 mei 2022 telden vrijwilligers van Gents Milieufront (tussen 7u en 9u) op de Gaardeniersbrug 700 fietsers stadinwaarts, en 276 fietsers staduitwaarts. Totaal = 976 fietsers.
03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan
Onze vraag
=> Agentschap Wegen en Verkeer en De Lijn, wacht niet langer op de heraanleg van dit kruispunt in functie van de trambrug met tramrails. Geef fietsers nu een brede, vlakke oversteekplaats.
03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan03 mei 2022, Opgeëistenlaan
Zondagvoormiddag is waarschijnlijk het rustigste mobiliteitsmoment van de week. Ik verplaats me dan zelden, tenzij om te gaan werken. Of om boterkoeken te halen bij de bakker vlakbij. Meestal te voet, soms -in een staat van opperste ochtendluiheid- eens met de fiets.
Maar op de ochtend van 1 mei fiets ik – al bijna veertig jaar lang- naar Sint-Denijs-Westrem om te helpen bij een jaarlijkse grote kuis. Behalve als ik moet werken. Lang geleden kuisten we er soms met 30, allen in vuile kleren en met laarzen aan. Met de komst van de hogedrukreiniger waren er steeds minder handen nodig. Daardoor waren we deze morgen met 7 op het appel. Na de kuisklus volgt er reeds decennialang een wafelbak. Ook deze middag in 2022. In mijn fantasie zag ik Marc Sleen en Nero minzaam glimlachend mee aanschuiven.
1 mei 2022
Op weg naar de jaarlijkse afspraak passeerde ik naast het ICC dit tafereel:
01 mei 2022, Familie van Rysselberghedreef01 mei 2022, Familie van Rysselberghedreef
Je kan je boos maken, want dit voelt respectloos en gevaarlijk. Je kan het negeren. Ik kies zo vaak als mogelijk voor een beschaafde vorm van verbale commentaar, in de hoop zo een paar hersencellen te activeren voor ander mobiliteitsgedrag erna. Het was een Franse bus, en ik wist dat de Gentse Floraliën hier bezig waren. Dus passeerde ik voorzichtig de bus via de bushalte van De Lijn. De chauffeur zat niet aan het stuur van zijn bus. Even stoppen aan de voorkant dus.
Ik haalde mijn allerbeste Frans boven (altijd een effort, want op school had ik Engels als tweede taal) en sprak op ernstige, maar neutraal-vriendelijke toon tegen de uitstappende passagiers: “Mesdames, messieurs, ceci est une piste cyclable!”. Ik hoopte hiermee de onvindbare buschauffeur te bereiken, en verwachtte me aan een correctie op mijn koeterfrans. In de plaats daarvan draaide een eerder schuchtere jongedame met op haar kledij het logo van de Floraliën zich om, en antwoordde vriendelijk in het Nederlands: “Ik weet het, mijnheer. Maar het is hier de ene bus na de andere, daarmee…”
Na zo’n doodeerlijk antwoord sta ik met mijn mond vol tanden. Want ja, ik begrijp dat je busladingen vol bejaarde mensen veilig wil laten uitstappen. En het is toe te juichen dat mensen zich vanuit alle dichtbije hoeken van Europa per touringcar naar Gent verplaatsen, in plaats van elk met de individuele blikken autodoos. Maar wil zo’n zinnetje nu ècht zeggen dat àl die busladingen bloemenliefhebbers gedropt èn afgehaald werden vanop het fietspad? En dat al dagen lang, en nog gans de week? “Ik weet het, mijnheer. Maar het is hier de ene bus na de andere, daarmee…” Of zit mijn fantasie hier in overdrive? Marc Sleen, zeg het me!
01 mei 2022, Familie van Rysselberghedreef
Het wil in ieder geval zeggen dat de organisatie van de Floraliën ergens een steek heeft laten vallen, en niet nagedacht heeft over een degelijke af- en opstapplaats voor busladingen vol bloemenbewonderaars. Of / of: wil het zeggen dat een degelijke afstap- en opstapplaats niet voldoende bekend gemaakt is bij de eigen onthaalmensen van de Floraliën? Want het klopt: busladingen (vaak oude) mensen laten afstappen op de bushalte van De Lijn, en met de massa een fietspad blokkeren, is even absurd. Elk evenement van deze schaal heeft toch een mobiliteitsplan?
Morgen is het weer school. Hopelijk blijft het fietspad dan vrij, en moet Jan en alleman met de fiets niet uitwijken naar de bushalte van De Lijn.
Fietsersbond Gent bezoekt vandaag, maandag 20 december, 10 fietswerven en biedt elke werf -als dank voor de forse inspanningen in weer en wind- een kerststronk aan.
Er was een tijd dat we als Fietsersbond Gent hard op tafel moesten kloppen om fietsinfrastructuur te eisen. Dat is al even verleden tijd. De meeste overheden zijn ondertussen overtuigd van de noodzaak van veilige en comfortabele fietsinfrastuctuur. Bij de meesten zien we grote tot zeer grote inspanningen. Het aantal werven waardoor het voor fietsers in Gent beter wordt is indrukwekkend. We zitten nu in een fase waar we de toekomstgerichte kwaliteit van de fietsinfrastructuur centraal stellen, en kritisch opvolgen. Zijn de nieuwe paden breed genoeg? Zijn de bochten veilig te nemen? Zijn de nieuwe fietsrekken kwaliteitsvol? Details zijn belangrijk. De ontwerpen en de technieken zijn complexer dan vroeger. Daarnaast krijgen we veel meldingen over de soms manke organisatie en signalisatie van werven. Daarom zijn we vaak streng naar aannemers toe.
Yves De Bruyckere, vrijwilliger Fietsersbond Gent: “We beseffen zeer goed dat de aannemers en hun werkmensen de tovenaars van dienst zijn. Zij bouwen de vaak complexe fietspaden, fietsbruggen en fietstunnels. Ze doen dat in weer en wind, pandemie of geen pandemie, zomer èn winter. Zij zijn een belangrijke schakel om van Gent een fietsstad te maken. Als dank bieden we de werkmensen op 10 fietswerven een zoete verrassing aan: een kerststronk, gemaakt door een Gentse ambachtelijke bakker”.
We passeren op deze 10 werven:
fietsbrugwerf Vijfhoekstraat, brug over de R4 Mariakerke (Werkvennootschap)
Drie dagen lang een Fietsbult over de navel van de Gentse mobiliteit: de Dampoort.
We zijn als Fietsersbond 700% pro openbaar vervoer. 100% per dag van de week. De O van het STOP-principe is een essentieel onderdeel van onze maatschappij. Zonder De Lijn, NMBS en Infrabel staat Gent stil. Daarnaast mogen we niet blind zijn voor hun vergissingen / fouten / blunders in het heden, het recente verleden en het verre verleden. Eén van die vergissingen uit het verre verleden is dat bij de ontdubbeling van het aantal treinsporen in het Dampoortstation (in de jaren 1960/70) de vier bogen van de Dampoort niet vervangen zijn door een echte spoorviaduct. Dat zou een pak meer mogelijkheden gegeven hebben om voetgangers, fietsers, bussen en auto’s veilig voorbij deze mooie maar lompe stadsmuur te krijgen. Ik weet wel: niet iedereen zal het hier mee eens zijn. Mooie romantiek heeft zijn rechten. Maar niet hier. Niet op de navel van Gent. Niet op dit meest intense knooppunt van straten, treinsporen en kanalen. Dè Gentse mobiliteitsnavel. Al is de omvorming van het goederenstation tot een Dampoort-autoparking een échte, veel ergere blunder. Of toch minstens de manier waarop. Waar ter wereld ligt de in- en uitgang van een autoparking op een rotonde / complex verkeersknooppunt zoals de Dampoort? Waar? Iemand een antwoord?
We moeten met die bogen zoals ze zijn verder de toekomst in. Daar wordt nu niet aan geraakt. Infrabel heeft belangrijkere investeringen te doen. De knoop over de boven- of ondertunneling van de Dampoort voor autoverkeer is recent (eindelijk / eindelijk) doorgehakt: het wordt een tunnel tussen Kasteellaan en Koopvaardijlaan. Wie de saga van de Handelsdokbrug tot Verapazbrug volgde weet dat zo’n dossier nog 10 à 30 jaar kan aanslepen.
Positief: in de huidige Dampoortwerf wordt de riolering voor de toekomstige Land Van Waaslaan voorbereid. Die Land Van Waaslaan is één van de schandes van het Fietssnelwegennetwerk. Het is koffiedik kijken wanneer die afgeleefde laan annex moordstrookjes op de schop gaat. Maar kijk: er wordt op een mogelijke werf geanticipeerd, en dat is goed.
Ook positief: de kop van de Koopvaardijlaan wordt omgebouwd zodat de verhuis van de kleine ring R40 daarheen (via de toekomstige Verapazbrug) mogelijk wordt. Belangrijk: er komen verkeerslichten. En eindelijk (!) / eindelijk (!) komt er onder de bogen een tweerichtingsfietspad dat aansluit op de Antwerpsesteenweg. Daarmee wordt deze Gentse navel alweer een beetje fietsvriendelijker. We hopen dat de rest snel volgt.
Volgens de kranten is dinsdag 9 november de dag dat de volgende fase van de Dampoortwerf start. Het bouwverlof is voorbij. Het werfmateriaal staat klaar:
07 november 2021, Antwerpenplein
Wat zullen ze maandag 8 november doen? Wordt dat een dagje voorbereiden, of wordt het wat chaos voor fietsers en voetgangers, zoals bij het einde van de vorige fase? Ik gok op het eerste, want deze verkeerslichten moeten nog gemonteerd worden:
07 november 2021, Octrooiplein
Maar ik houd mijn hart lichtjes vast. In ieder geval, deze oversteekplaats verdwijnt komende week voor lange tijd:
07 november 2021, Antwerpenplein
De nieuwe oversteekplaats werd reeds geschilderd voor het bouwverlof, wat in combinatie met een manke werfopvolging twee weekdnds geleden een paar dagen lang tot fietschaos leidde. Mijn gedacht: deze navelwerf vraagt elke avond een overkoepelend werfnazicht om na te kijken of alles nog helder en veilig is. Ook voor de reizigers van De Lijn:
07 november 2021, Octrooiplein
Want is dit niet één van drie belangrijkste knooppunten van openbaar vervoer in Gent?
Het advies van Wegenenverkeer is om vanaf dinsdag 9 november zoveel als mogelijk met de auto weg te blijven van de navel.
07 november 2021, Antwerpsenplein
Ik ben geneigd om te adviseren: blijf er (indien mogelijk) ook even weg met de fiets. Of vertrek minstens wat vroeger dan anders. Het zal voor iedereen wennen zijn, ook voor fietsers en voetgangers. En wennen doe je beter op het gemak. De ruimte voor fietsers en voetgangers voorbij de Dendermondsedoorgang is sowieso krap, en smaller dan voorheen. De oversteekplaats aan de kop van de Dendermondsesteenweg lijkt me moeilijk voor fietsers (zie het kaartje verder onderaan). Zo’n scherpe bocht zonder fietsopstelstrook kan zeer zéér ongevalgevoelig zijn. Hopelijk vergis ik me. Vraag is ook of de Gentse Flikken deze overgangsfase zullen begeleiden. In andere steden nemen ze die verantwoordelijkheid. In Gent meestal niet. Bij werven is het eerder “hands off”.
De info over de Dampoortwerf staat verwarrend verspreid over verschillende webpagina’s van Wegenenverkeer. Deze eerste pagina moet je als fietser vooral niet consulteren als je wil begrijpen waar je deze week kan fietsen. Idem voor de pagina “timing en fasering”. De pagina “actuele hinder” is de derde en de goede. Daarop staat dit kaartje :
Het blokje linksboven is essentieel voor wie de Dampoort wil dwarsen van zuid naar noord. Wie de Dampoort kan vermijden: de noord-zuidfietsas in het Baudelopark is al een tijdje weer open voor fietsverkeer.
In de straten rondom de navel verschenen er pancartes met een infokaart voor fietsers. Dat is een hoopvolle evolutie.
07 november 2021, Antwerpsesteenweg02 november 2021, Kasteellaan
Bizar (maar onbelangrijk) detail: deze versie van de kaart staat niet op de website van Wegenenverkeer. Toeval of niet (belangrijk detail), aan de oversteekplaats aan de Gandastraat werden nagelnieuwe fietswegwijzers geplaatst:
02 november 2021, Kasteellaan
Let op het kleine paaltje met het knooppuntenbordje, dat nu “omarmd” wordt door de grote broers. Of zijn het grote zussen? (off topic @ Stad Gent, waar blijft dat lang beloofde gebiedsdekkende fietswegwijzerplan?) Ook positief: de Antwerpsesteenweg en de omliggende woonstraten krijgen een circulatieplan, zodat het autoverkeer de wijk niet overspoelt. Voor fietsverkeer verandert er niks, vermoed ik. Klopt dat?
Conclusie: er is er geen. Behalve: dit wordt voor àlle weggebruikers van de navel een moeilijke periode, waarbij we met zijn allen het hoofd winters koel moeten houden. Bij het middenkader van Agentschap Wegen en Verkeer is er in Gent écht wel aandacht voor het fietsverkeer in en rondom de navel. De aannemers en werftoezichters van deze werf waren in oktober niet fietsvriendelijk genoeg. Ik duim voor een betere novembermaand. Noteer alvast dit gsm-nummer: 0476 72 22 57. Dat is het nummer van de bereikbaarheidsambtenaar van “dit dossier”. Merkt u zaken die niet kloppen: bel haar tussen 09u en 17u. Of mail bereikbaar.ovl@wegenenverkeer.be, en zet fietsbult@fietsersbondgent.be gerust in cc.
Oh ja, ook benieuwd waar het Station Gent-Zeehaven ligt?
07 november 2021, Antwerpsesteenweg
Voor zij die de weg op de navel kwijt zijn, de rustplek staat klaar:
Na het dodelijk ongeval in de tramsporen aan het Lippensplein vindt De Lijn plots overal plaatsen waar er onderhoud aan de orde is. Eind september kondigden ze werken aan het kruispunt Neuseplein / Voormuide / Muidepoort / Sint-Salvatorstraat aan, die startten op 11 oktober.
Vooraf werd een omleiding voor fietsers gepubliceerd:
De omleiding langs het Handelsdok is logisch en vrij comfortabel. Ze is ook bruikbaar in beide richtingen, al staat ze maar in één richting op het plan. Helaas is deze omleiding op het terrein compleet onvindbaar.
Vanuit de Muide is de eerste aanwijzing dat er iets aan de hand is zo’n 50 meter voor het kruispunt:
Voormuide, 16 oktober 2021
Eenmaal op het kruispunt zelf lijkt er niets anders op te zitten dan rechtsaf te slaan.
Voormuide, 16 oktober 2021
Iets verderop verschijnt dan toch een omleidingspijl in de andere richting. Wel fijn om te zien dat hier omleidingspijlen met een bestemming gebruikt worden – dat is een evolutie die we graag overal zouden zien. Zeker bij verschillende werven met mogelijk overlappende omleidingen is dat geen luxe.
Draai je je dan om, dan zie je nog net een verkeersbordje piepen dat inderdaad aangeeft dat je het fietspad in die richting kan gebruiken. Hopelijk ontmoet je er geen tegenligger.
Neuseplein / Muidelaan, 16 oktober 2021
De bestaande oversteekplaats wordt dan wel nog vrij duidelijk aangegeven.
Muidelaan, 16 oktober 2021
Mag je hier eigenlijk wel links fietsen? Dat is enigszins twijfelachtig, tot…
Kiekeboe. Muidelaan, 16 oktober 2021
In de andere richting krijg je niet bijster veel te zien, behalve aan de oversteekplaats:
Sint-Salvatorstraat / Muidelaan, 16 oktober 2021
Daar verstopt de omleidingspijl zich weer achter de andere signalisatie. Het opschrift “Dok-Noord” doet hier wel even de wenkbrauwen fronsen: weliswaar technisch correct, want ook de weg die verder het Handelsdok volgt, heet Dok-Noord, maar de meer waarschijnlijke bestemming met die naam ligt hier rechts.
Niet voor de eerste keer blijkt dat het opmaken van omleidingsplannetjes voor fietsers steeds beter lukt, maar de uitvoering op het terrein ver achterloopt. De Lijn en haar aannemers hebben nog heel wat werk de komende jaren – hopelijk slagen ze erin om ook op dat vlak vooruitgang te boeken.
De werken aan de Dampoort schuiven door. Sinds 2 oktober zijn de bushaltes verplaatst naar o.a. de Kasteellaan en werden daar de fietspaden verschoven.
Van de Dampoort weg werd één rijstrook voorbehouden voor bussen en rijden fietsers over de parkeerstrook.
Kasteellaan, 4 oktober 2021
Richting Dampoort werd een omleiding over de NMBS-parking voorzien, met een stukje nieuw comfortabel asfalt. (Zeker comfortabeler dan het bestaande klinkerfietspad.)
Kasteellaan, 4 oktober 2021
Sinds 18 oktober wordt er ook gewerkt aan de Dendermondedoorgang, de boog het dichtst bij het station. Daarvoor wordt het fietspad langs de bogen onderbroken en worden fietsers richting Sint-Amandsberg afgeleid langs de Dendermondsesteenweg. Helaas loopt er op het omleidingsfietspad ook een onaangekondigde werf en stond er op de rijbaan een bestelwagen geparkeerd. Het is moeilijk te begrijpen dat deze werken niet beter op elkaar worden afgestemd. Ook de tijdelijke inrichting van het laatste stukje Dendermondsesteenweg kon beter: nu reden de meeste automobilisten deels op het fietspad.
Dendermondsesteenweg, 18 oktober 2021
Over het algemeen is de signalisatie in deze fase goed, al wordt meteen duidelijk dat vele weggebruikers tijd nodig hebben om aan een nieuwe situatie te wennen.
Nee, dit is niet wat je denkt. We vloeken als Fietsersbond vaak wel op tramsporen. Maar we zijn absoluut niet tegen trams. Zolang de tram de goedkoopste en energievriendelijkste vorm van stedelijk openbaar vervoer is, die het méést aantal reizigers kan vervoeren, zo lang zijn we pro tram. Degelijk fietsbeleid kan niet zonder degelijk openbaar vervoerbeleid. Van de kabelbanen, verlos ons heer!
Waar deze kop dan wèl op doelt? Het is de invulling van een klassieker. Het begint met: “We kunnen als mensheid wèl raketten en satellieten naar de maan sturen, èn verder. Maar… “
Daar kan je veel op aanvullen. Ik vul aan met: “… maar we slagen er niet in om tramsporen te vullen met een materie die fietsongevallen doet verminderen.” Dat is geen klein beetje populistisch, want wat met de armoede de wereld uithelpen? Of andere grote morele thema’s? Het gaat me hier niet om moraliteit, maar techniciteit. En op het gebrek aan ambitie hierin.
13okt18, Koophandelsplein
U las misschien dit persbericht van UZ Gent over fietsongevallen door de Gentse tramsporen. Dat is iets waar een aantal Fietsersbonders in het vorig decennium jaren vragende partij voor waren. Een gesprek met De Lijn om het aantal fietsongevallen rondom tramsporen te objectiveren draaide uit op een sisser. Volgens De Lijn waren er amper ongevallen. Ik herinner me een gesprek waarbij de man aan de andere kant van de tafel niet eens wist dat er in Gent veel ouders met kleine kinderen doorheen de stad fietsen.
Dat was nieuw voor hem. En hij fietste zelf ook in Gent, vertelde hij trots. Maar hij woonde in een tramloze stad. En fietste in Gent van en naar vergaderingen aan de Zuid of het Stadhuis. Buiten de spitsuren.
De essentie van het verhaal van De Lijn is natuurlijk dat ze de middelen niet kregen/ krijgen om hun opdracht goed uit te voeren. En die opdracht was inderdaad een erfenis van Steve Stevaert zaliger. Simpel uitgelegd: we bieden de Vlamingen openbaar vervoer aan tot in de verste uithoek. Dat doen we niet voor vaste installaties als gas of riolering (wél voor kraantjeswater en stroom), maar dat gingen we wel doen voor dagelijkse busritten. Maar de plaatsen waar openbaar vervoer het meest maatschappelijk rendeert, de steden, kregen amper de middelen om een langetermijnbeleid uit te werken. Wie herinnert zich het Pegasusplan uit 2003 nog? Klaar in… 2025 (volgens deze tijdslijnvan De Lijn). Ik heb ook nooit begrepen waarom de kortste tramlijn tussen Wondelgem en Gent Sint-Pieters doorheen het stadscentrum moet rijden. Terwijl het vroegere én logische parcours de Rooigemlaan volgde. Of waarom bewoners van Ledeberg via de Rozemarijntjesbrug naar het station sporen. Gent heeft een tramnet als de Franse Spoorwegen, met de Cataloniëstraat in de rol van Paris Nord.
Je kan natuurlijk niet verwachten dat een relatief kleine stad als Gent, met een complexe structuur vol kanalen en rivieren, een “logische” tramstructuur heeft, waar zowel de reizigersstromen naar het Gentse winkelhart als naar het hoofdtreinstation (in het Duits: Hauptbahnhof) rechtstreeks bediend worden. We kunnen niet àlles willen. Zolang de basiszaken maar goed gebeuren. Alhoewel: compromissen in mobiliteitsdenken wreken zich vaak snel. De wereld evolueert sneller dan de geplande investeringen uitgevoerd geraken.
Terug naar de tramsporen. Het is de taak van De Lijn om het wegdek links, rechts en tussen de tramsporen te onderhouden. Je kan onmogelijk zeggen dat de Lijn die opdracht grondig ter harte neemt. Je kan ook niet zeggen dat De Lijn voeling heeft met wat een stad als Gent nodig heeft. Je merkt dat Mechelen (en Brussel) veraf liggen. Daarnaast merk je ook dat het kader waarin De Lijn haar opdracht moet waarmaken niet bedrijfsefficiënt is. Ik heb er soms medelijden mee. Zo kan het gebeuren dat De Lijn in een juridisch conflict ligt met een wegenbouwbedrijf over slecht geleverd werk, en toch met hetzelfde bedrijf een volgende fase moeten aanpakken, desnoods via de Raad van State. Dus ze weten bij voorbaat: die volgende werf zal ook klotekwaliteit opleveren. Kijk naar de gebroken beton en de reeds verzakte “putjes” tussen de tramsporen in Korte Meer, Cataloniëstraat of Emile Braunplein. Ik weet het: De Lijn is niet de enige met deze absurde wetgeving. Ook bijvoorbeeld Sociale Woningbouwmaatschappijen hebben dat “systeem” aan hun been.
Positief: afgelopen jaren is er qua materiaalgebruik bijgeleerd. De Brabantdam en Papegaaistraat (en verder) zijn duidelijk robuuster gebouwd. Met als minpunt: wat als iemand zijn huis wil aansluiten op de rioleringen. Negatief: De Lijn laat sommige straten jarenlang liggen als warzones. Herinner je de vaudeville van de Vervaenestraat in Ledeberg. Bekijk nog eens dit filmpje uit december 2020, waar we minister Peeters vroegen Kerstman te spelen voor De Lijn, zodat de Zonnestraat en Koophandelsplein niet nog jaren een fietsongevallenplaats is.
Het is grappig om vandaag de kranten te lezen. Het lijkt alsof De Lijn een stedelijk bedrijf is, alsof de Stad Gent hier de verantwoordelijkheid draagt. Was dat maar waar! Toen ik deze middag eens neerschreef wat er allemaal beter kan in verband met de tramsporen kwam ik aan een fors verlanglijstje, bijna exclusief uit te voeren door De Lijn.
-Goed beleid start bij degelijke cijfers. Door deze studie is het nu wel duidelijk: de fietsongevallencijfers van De Lijn en de Politie zijn ondermaats. Degelijke ongevallenanalyses ontbreken. Waarom geen beter cijfermateriaal verzamelen via de spoeddiensten, en zo de politiecijfers objectief aanvullen? Zo kan men beter de types ongevallen en de hotspots van ongevallen met gekwetsten traceren. Deze studie toont het nut daarvan. Dat kan uiteraard niet zonder extra financiële ondersteuning van de spoedopnames.
– Heldere visuele communicatie over de plaats van de fietser is gewenst: rechts van de tramsporen (waar mogelijk, bv Limburgstraat staduitwaarts), of tussen de tramsporen (bv Limburgstraat aan tramhalte). Er zijn al voorbeelden hiervan in Gent en Antwerpen. Ik lees in de kranten dat De Lijn hier verder wil aan werken.
07mei17, Brabantdam
– “Oversteekplaatsen” creëren tussen deze twee opties, helder aangeduid, en met vulling van de sporen.
14mei17, Limburgstraat
– Ongebruikte tramsporen opvullen met vaste vulling zoals in de Belfortstraat (bijvoorbeeld: de Sint-Michielshelling). Dat systeem opvolgen, verbeteren, én onderhouden.
Belfortstraat
– Delen van ongebruikte wissels maximaal opvullen. Als er uitzonderlijk toch een tram over de wissel gereden is => weer opvullen. Wissels zijn de killers.
– Voor de minister: een joint venture opzetten (met innovatie-overheidssteun) tussen De Lijn, wetenschap (UGent?) en bedrijven om vulling te ontwikkelen voor tramsporen in werking. We willen toch innoveren? We willen toch exportproducten ontwikkelen? Wel, dit kan een perfect innoverend exportproduct worden. Daar hebben we geen raketten voor nodig. Weg met het defaitisme en ongeloof dat dit een onmogelijke opdracht is!
– Focus op remediëring van de bekende hotspots, vaak kruispunten van tramlijnen: Vlaanderenstraat/Brabantdam, Veerleplein, … Eén van onze dochters werkte een poos in het koffiehuis op de hoek Brabantdam – Vlaanderenstraat. Ze zag dagelijks fietsers vallen. De bloemist in de Sint-Niklaasstraat ziet er minstens één per week vallen.
– Een noodplan voor onderhoud van het wegdek naast en tussen tramsporen (zoals het gebeurde in vorige bestuursperiode op de as Sint-Baafsplein – Limburgstraat – Vlaanderenstraat). In de krantenartikels ligt de focus sterk op het stadscentrum. Maar ook daarbuiten is het vaak onveilig. Een voorbeeld: het kruispunt Voskenslaan / Maaltebruggestraat.
– Beter onderhoud van verzakkende “afvoerputjes” tussen de sporen. Dat zijn vaak èchte putten in het wegdek.
– Oversteekplaatsen van fietspaden altijd haaks op tramsporen bouwen, niet schuin. Daar speelt zowel de Stad Gent als Agentschap Wegen en Verkeer een rol. Hoe zal het aan Dok Noord / Verapazbrug worden?
– Als De Lijn écht wil weten waar de pijnpunten zijn: creëer een meldpunt.
– Opjaaggedrag van tramchauffeurs (fietsers aan de kant bellen) moet helder verboden worden. Voorrang van trams telt voor dwarsend verkeer. Het is lang geleden dat we in Gent hierover klachten lazen. Dat is in Gent dus -misschien – opgelost.
– Off topic: degelijk verkeerslichtenbeleid. Als ik het goed begrijp wordt hier – na het debacle met het kruispunt Voskenslaan / Sint-Denijslaan- sinds kort bij De Lijn eindelijk degelijk werk van gemaakt. Applaus. Er is nog veel werk te verzetten. Een voorbeeld: het fietsverkeerslicht aan UZ Gent staat vaak nutteloos op rood als er geen tram passeert. Degelijke tramvriendelijke lichtenregelingen aan het kruispunt Kortrijksepoortstraat / R40 kan maken dat het staduitwaartse fietsverbod in de Kortrijksepoortstraat kan verdwijnen. Akkoord: de Bijlokekaai is dé fietsas. Maar voor de bewoners van de Kortrijksepoortstraat die willen fietsen is dit een geseling. Voor de jonkies: dit eenrichtingsverkeer werd ingevoerd in de jaren 80, toen het stadscentrum één autofile was, en de trams vaak vast zaten op de as Kortrijksesteenweg / Koningin Elisabethlaan. Als jongere kwam ik daardoor soms te laat op school aan. Buiten de R40 heeft de tram nu al jaren een snelle eigen bedding. Een andere grote boosdoener van vertragingen door de tram zijn de slecht geparkeerde wagens. Iedereen kent de oplossing hiervoor.
Dat alles vraagt een engagement om mee te bouwen aan een fietsstad. Vraag is of De Lijn dat wenst, en vraag is of ze daar van Vlaanderen de middelen voor krijgt. Zo niet, dan blijft De Lijn zitten in haar klassieke alliantie met de autostad. Dat is het vicieuze cirkel in hun denken. Hopelijk wordt die bladzijde ooit omgedraaid.
Drie uitsmijters: de commentaren op sociale media zijn alweer om in te kaderen. Volgens velen ligt het aan de fietsers zelf. Dat klopt deels: fietsen tussen de tramsporen moet je leren. Maar het is geen toeval dat de piek in de ongevallen in de herfst ligt: dat is de aankomst van méér dan tienduizend jongeren die zich voor het éérst intens in een stad verplaatsen. Die kunnen fietsen. Maar die ogen tekort komen voor de vele obstakels. Als ze al niet focussen op: de weg zoeken.
Mijn teerbeminde en ik zijn lid van Vrienden op de fiets. Een paar jaar geleden ontvingen we een echtpaar uit het zuiden van Nederland. Op dag één van hun tweedaagsverblijf viel mevrouw op het Lippensplein. Geen spoedopname, maar wel véél pijn. Ze namen prompt de trein terug naar huis.
Ik zat met een ei. Het werd een groot ei. Met veel tekst, foto’s en nuances.
Er wordt wat afgevloekt op sociale media. Vooral automobilisten klagen steen en been over omleidingen. Zijn ze net als ganzen in een rij niet gewend om flexibel te zijn? Of realiseren ze zich nog altijd niet dat de files er zijn omdat ze met teveel op hetzelfde ogenblik op plaats x willen rijden? Mocht een auto de afmeting hebben van het aantal personen dat erin zit, er waren een pak minder files. Maar anderzijds begrijp ik de automobilisten wel: er lopen momenteel zéér veel wegenwerven. Dat is wennen. En dat is goed.
Waarom? Omdat er afgelopen decennia véél te weinig wegenwerven waren (en ook toen werd er vaak en véél geklaagd). Er is decennialang ondergeïnvesteerd in wegenonderhoud, én in het updaten van onze mobiliteitsinfrastructuur. Maar kijk: overal / overal zijn de overheden bezig aande Grote Inhaaloperatie. Infrabel is bezig, ook in Gent. De Vlaamse Waterweg is bezig, ook in Gent. Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) is bezig, ook in Gent. De spin-off van AWV, de Werkvennootschap is bezig, sinds kort ook in Gent. En Stad Gent is natuurlijk ook zelf bezig. Net als North Sea Port. Net als de VLM, de Vlaamse LandMaatschappij. In Gent zelf zie ik momenteel geen fietspadwerven waarvan de Provincie de uitvoerende trekker is, maar die verwacht ik toch komende jaren. Zeker nu De Grote Versnelling opgestart is. Voor alle duidelijkheid: de Provincie stopt wel centen in Gentse projecten.
Wie zijn we vergeten? Haa! De nutsmaatschappijen natuurlijk! Farys, Proximus, Eandis, Telenet, … . Soms is dat in voorbereiding op –vakjargonalert #1!– “een integrale heraanleg” (àlles op de schop en vernieuwd). Soms omdat er een nieuw speeltje onder de grond moet (vooral voor internet breekt men de Vlaamsche grond overal / overal open). Soms omdat de aanwezige leiding straffer moet, méér moet aankunnen (vooral het stroomnet, soms ook het water- of gasnet). Soms omdat de leiding lekt of stuk is. De afdeling reparaties quo. En dan vergeet ik nog de aansluitingen met nieuwe gebouwen en projectontwikkelingen. Dit alles maar om te zeggen: er wordt nogal wat in de Gentse grond gewroet. De aannemers vervelen zich niet. En dju (!!): ik vergat nog de kampioen in het opbouwen van achterstand in wegenonderhoud waar fietsers last van hebben: De Lijn. Zij zijn verantwoordelijk voor het wegdek tussen én vlak naast de tramsporen.
Je merkt het: de voetpaden, fietpaden en rijwegen langswaar we ons verplaatsen zijn deeltjes van een complex spinnenweb. Het zijn puzzelstukjes uit een XXXL- grote doos, met daarin een driedimensionele (!) megapuzzel. U vraagt zich al af: hoe kan het dat dit alles lukt? Daar is een woord voor: beschaving. Het is prettig om merken dat na jàààren van bewuste en onbewuste uitsluiting, ook fietsinfrastructuur belangrijke puzzelstukjes zijn geworden. Ook dàt is: beschaving.
Want hoe zullen we de autofiles oplossen? Juist: door méér plaats te geven aan voetgangers, fietsers en openbaar vervoer. Enkel daardoor zal er méér plaats vrijkomen voor wie de auto ècht nodig heeft. Want naast de vele mensen voor wie de auto een god is of hun broodwinning, zijn er ook veel mensen die met de auto rijden omdat dit hun enige mogelijkheid is om zich bij een verplaatsing veilig te voelen. Dat laatste is iets dat veel mensen uit de wegenbranche zich niet kunnen inbeelden. Véél mensen willen wel degelijk stappen of fietsen, op voorwaarde dat ze er zich veilig bij voelen. Het zijn bijna-fietsers. Het zijn vaak niet-assertieve mensen. Ze willen wel, maar… . De fietsverkoop boomt niet alleen om op zondag een uitstapje te maken.
Dat is de uitdaging van het ogenblik: de vele wegenwerven groot en klein zodanig organiseren dat nog véél meer mensen de dagelijkse overstap naar de fiets durven maken. We kunnen alleen maar blij zijn met de vele wegenwerven. Ze zijn nodig. Kwestie is om ze even ingenieus te organiseren als de rest van de driedimensionele megapuzzel. We zagen afgelopen jaren op dat vlak in Gent een fors positieve evolutie, met dank aan een relatief nieuwe stadsadminstratie “Innames Publieke Ruimte”. De kwaliteit van de omleidingen groeide. De fietsvriendelijkheid ervan groeide. Het nazicht van de kwaliteit en het dagelijks nazicht “boots on the ground” groeide niet evenredig mee. Of wat denk je van dit willekeurige fietstochtje op 12 maart 2021?
12 maart 2021, Antwerpsesteenweg12 maart 2021, Antwerpsesteenweg12 maart 2021, Hogeweg12 maart 2021, Hogeweg12 maart 2021, Oslostraat12 maart 2021, Neuseplein
En er waren er nog die ik niet fotografeerde… Blijven lachen! (Vandaar de foto met de spandoek.) Als ik tijd heb stop ik soms om zo’n overlastbord op zijn plaats te zetten. Nee, niet zo’n toilet…
Afgelopen weken en maanden zag je hier vaak een Fietsbult over signalisatie. Ruben was de geduldige, analyserende Fietsbulter van dienst. Eigenlijk is het aan de Stad om die zaken zelf te zien en vast te pakken. Ik blijf met de indruk zitten dat er in Gent stukken nonchalanter omgegaan wordt met aannemers dan in Brugge, waar ik werk. Wat de Stad nodig heeft is één of twee mensen die nonstop op de fiets zitten, en de ronde doen van de werven groot en klein. Controle die naam waardig dus. Noem het: gespecialiseerde Stadswachters, nonstop op de fiets. Met kennis van zaken. Fietspadwachters. Of Fietpadwatchers. Kies maar! Die ook putten en plassen en omvergetrokken verkeersborden kunnen melden aan de collega’s. Met een fors telefoonboekje op zak of in de smartphone. Met daarin alle spilpersonen van àlle werven groot en klein, van alle administraties groot en klein. Van alle aannemers actief in Gent. Alle signalisatiefirma’s. En met een mandaat om in te melden en in te grijpen. Ik had lang de illusie dat ambtenaren de ogen van het stadsbestuur kunnen zijn. Maar ambtenaren schromen zich om als privépersoon zaken te melden aan hun collega’s.
Nu is het aan de brave burger om Gentinfo te mailen, en te hopen dat die mail snel terecht komt bij een gedreven ambtenaar die de tijd en het engagement heeft om ter plaatse te gaan, en nagels met koppen te slaan. Dat gebeurt vaak, en even vaak niet. Een paar jaar geleden was ik getuige van zo’n interventie aan de stelplaats van De Lijn op de Brusselsesteenweg, en die ambtenaar liet gewoon begaan. Ik weet ook van andere cases, bijvoorbeeld waarbij de ambtenaar erop bleef toezien dat de (appartements)werf een veilige doorgang voor fietsers bleef behouden. (Dat doet er me aan denken dat dé voorbeeldwerf van fietsvriendelijke werfsignalisatie dringend op Fietsbult moet komen. Vakjargonalert #2! Good practices zijn belangrijk om te tonen aan andere Fietsersbondafdelingen / steden en gemeentes.)
Maar het gaat dus beter. We zien steeds meer pijlen in het straatbeeld waarop ook een bestemming staat, zoals deze:
05 januari 2021, Baudelokaai
En zelfs deze:
01 februari 2021, Lievekaai01 februari 2021, Lievekaai
Waarom niet? Dat helpt. Geplastifieerde A4-straatplannetjes kunnen ook helpen. Of een velcrosysteem om namen vlot te veranderen. Of het Nederlandse systeem met letters op gele borden. Die afmetingen passen sowieso beter op en rond fietspaden. De klassiek oranje pijl is verzonnen in funcite van autoverkeer, en vaak te breed om naast een fietspad te staan.
Wat ik vooral wil zeggen: de kwaliteit van de werfsignalisatie en de bijhorende omleidingen bepalen mee of mensen al dan niet de overstap maken naar de fiets. Of bepalen mee of ze niet terug overstappen naar de auto. Bijvoorbeeld omdat ze schrik hebben dat hun kind zal vallen. De bril voor elke verantwoordelijke hoort te zijn: durf je je kind of je bejaarde ouder hier te laten fietsen? Bij deze werf aan een schoolgebouw is daar goed over nagedacht:
02 maart 2021, Dries Morelpad
Het bestaande fietspad werd een werfstraat, met knal ernaast een tijdelijk, uitbreekbaar wandel- en fietspad. Good practice!
Want signalisatieplannen uitwerken is één. Ze ter plaatse nakijken of ze ok zijn is twee. Want als de aannemer het tijdelijk pad hierboven regelmatig blokkeert met werfwagens staan we even ver. Daarom is het nodig dat er regelmatig controle is.
Vorige week stuurde iemand aan Fietsbult dit bericht: Beste fietsbult, moest u eens in de buurt zijn kan ik u hartelijk de fietsomlegging van de hundelgemsesteenweg naar de moriaanstraat aanbevelen. Die is er om werken aan de Botermarkt te omzeilen. Een tip: zet uw fietslicht aan in de tunnel onder de spoorweg. groeten, BartIs het wijn of azijn?Azijn. De tunnel is met moeite een meterenhalf hoog, je moet er op je stuur liggen Hoe ouderen dat moeten doen, ik denk dat stad ons voor pygmeeën houdt… Dit is de tunnel in kwestie langs waar de officiële omlegging loopt voor fietsers: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20141204_01412214
We zijn er nog niet geraakt. Maar de signalisatie van die werf (Botermarkt / Vervaenestraat) is overduidelijk vanop een digitaal plan uitgewerkt. Er is niet nagekeken wat er kan en niet kan. En er is niet gekeken hoe te synchroniseren met de andere werven in de buurt. Op weg naar het station botste ik op deze behoorlijk verwarrende situatie:
23 april 2021, Hundelgemsesteenweg / Achilles Heyndrickxlaan, onder B401
Omleiding twee (werf Botermarkt) overrulet hier omleiding één (Stropbrug). Ik ken de weg, dus ik trek mijn plan, en gebruik richting station verder omleiding 1. Het gaat om de vele anderen die op een dag naar het station willen fietsen. Of -godbetert! – naar het vaccinatiecentrum op Flanders Expo (waarover later deze week méér). Zij die niet weten dat hier 2 omleidingen naast elkaar bestaan. Bovendien blokkeert omleiding 2 flaggrant omleiding 1, waardoor fietsers alweer geleerd worden om zich op het voetpad te smijten.
27 april 2021, Hundelgemsesteenweg
Om het nog gekker te maken ontrolt er zich ook een derde werf (van AWV), zonder signalisatie. Gewoon blokkeren. Trek uw plan. Neem het voetpad.
27 april 2021, Hundelgemsesteenweg
De timing van deze derde werf is evident. Maar niet op deze manier. En ook werf 0, de werf Parkeergarage Ledeberg, is voor fietsers met kleine kinderen allesbehalve een pretje:
27 april 2021, Hundelgemsesteenweg27 april 2021, Hundelgemsesteenweg
Nog een voorbeeld: wie de hoofdfietsroute langs de Bagattenstraat neemt krijgt anno vandaag nog 1 pijl te zien, de rest is verdwenen. Bovendien bracht de uitgezette omleiding fietsers (die de weg kennen, en verder de stedelijke fietsroute willen volgen) naar een overtreding op de Nederkouter.
24 maart 2021, Bagattenstraat
Nu, de perfectie zal nooit bestaan. De beste controleur kan nooit àlle / àlle omvergewaaide, gevandaliseerde, gestolen of verplaatste signalisatieborden remediëren. Maar het kan beter.
22 februari 2021, Langerbruggestraat10 maart 2021, Afrikalaan19 april 2021, Hoogpoort
Er zijn in Gent steeds meer werven waar het ok tot zeer ok is. Maar werven evolueren, dus signalisatie moet mee evolueren, en correct zijn of niet zijn. Dat was de kloterij van de eindfase van de werf aan de Vliegtuiglaan. De sfeer – wat zeg ik: de realiteit (!)- van “trek uw plan!”. De fietsroute afsluiten met één pijl richting Dampoort, and that’s it:
18 maart 2021, Vliegtuiglaan – Afrikalaan
Deze dame zocht haar weg:
18 maart 2021, Vliegtuiglaan – Afrikalaan18 maart 2021, Vliegtuiglaan – Afrikalaan18 maart 2021, Afrikalaan18 maart 2021, Afrikalaan
De fietster vond er een route, daar waar de boordsteen stopte. Fietsers horen plantrekkers te zijn. En dàt op een route waar flink wat schooljongeren naar en van Oostakker EDUGO fietsen:
22 februari 2021, Motorstraat22 februari 2021, Vliegtuiglaan22 februari 2021, Vliegtuiglaan
Dat wil dus zeggen dat al deze jongeren ’s morgens in deze junglesituatie richting Oostakker terecht kwamen. Van geen wonder dat velen nog niet durven fietsen.
Ook de werftoezichters van de vele spelers (in deze case: Agentschap Wegen en Verkeer) hebben een belangrijke verantwoordelijkheid, en laten (samen met hun oversten) de aannemers al te vaak begaan. Ik weet het: het is vaak complex, maar willen we het veilig of niet? Willen we jongeren opvoeden in een verkeersjungle, of niet? Willen we meer mensen op de fiets, of niet? Of alleen maar de asservieven, de roekelozen en de moedigen?
Vorige maand was ik de situatie aan de Vliegtuiglaan zoals hierboven getoond eventjes kotsbeu. In een wanhoopspoging probeerde ik dan maar de wegenfirma te bereiken. Dat haalt niks uit. Je komt uit bij vriendelijke mensen “op den buro”, en die kunnen niet anders zeggen dan “ik zal het doorgeven mijnheer”. En daarna geloven ze hun mensen /collega’s, waarna de situatie er even erg de jungle blijft. Ik stuurde dan maar een bericht per messenger. Dit is een deel van hun reactie op deze Fietsbult: “Wat is het belangrijkste fietsveiligheid of het meeste volgers op facebook? Als fietsveiligheid het belangrijkste is, is samenwerken de beste optie. Mag ik vragen als je in de toekomst een constructief voorstel hebt om de veiligheid te verhogen, ons dit door te mailen naar info.persyn.be? Messenger wordt niet dagelijks bekeken.” En de dag erna: “reactie van onze werfleider : Dit is reeds aangepast op de dag zelf en is nu niet meer van toepassing (andere fasering). De borden + signalisatie stonden volgens vergunning stad gent + AWV.” Uiteindelijk zit dààr het grote probleem: de mensen op de werf. Zij moeten presteren, en zijn niet bezig met de wereld rondom hen. Het is voor hen ook niet makkelijk, maar dat is geen excuus. Het helpt soms (soms) om de werkmannen rechtstreeks vriendelijk (!) aan te spreken. Die mannen zijn vaak van goede wil. Ergens in de herfst verplaatsten zeer bereidwillige mannen (na een vriendelijk gestelde vraag) een afsluiting die al een poos nodeloos op het fietspad stond te blinken.
Mijn punt is: een dagelijkse fietsronde langsheen de vele werven zou veel werven fietsvriendelijker kunnen maken of houden dan nu het geval is. Het zou de aannemers bij de les houden / “heropvoeden”. Dat vraagt ambtenaren met diplomatisch haar op de tanden èn een sterke fietsruggegraat.
De werf aan de Stropbrug is een voorbeeld van werfsignalisatie die langzaamaan verbeterde.
19 januari 2021, Burggravenlaan
Op deze lege ruimte fietste je vaak tussen de geparkeerde werfwagens. Nu is er een duidelijke ruimteverdeling:
27 april 2021, Burggravenlaan
Er is een potentieel om het beter te doen dan gisteren: veilig van bij aanvang van de werf.
Uw onveiligheid èn uw onveiligheidsgevoel moet eruit. Onze en uw rol is om koppig te blijven melden viaGent Info . Ook al blijven die meldingen vaak te lang hangen, de ambtenaren van de Stad zijn verplicht om meldingen via dit kanaal te beantwoorden en er iets mee te doen. Als het écht te gevaarlijk voor woorden is mogen we de politie bellen. Stop dit in uw smartphone: Gent Info = 09 210 10 10 of gentinfo@stad.gent . Politie = 101. Zorg dat je de locatie goed kan benoemen. Bel Gent Info alleen als je je kalm genoeg voelt. Boze communicatie is meer emotie dan informatie, en dus moeilijk te begrijpen.
Het kan dus. Het kan dus beter. Met de focus op de behoeftes van jongeren, ouderen en zij die niet goed durven fietsen. We zullen komende jaren in Gent en daarbuiten nog veel wegenwerven meemaken. Basistip voor fietsers blijft: vertrek ruim op tijd. Blijf kalm, en remember: vergeleken met de gemeentes rond Gent gaat het hier (meestal) relatief goed. Tussen Kaprijke en Lembeke laat Agentschap Wegen en Verkeer fietsers op deze manier de E34-werf oversteken (op een knooppuntenroute):
20 april 2021, tussen Kaprijke en Lembeke
Of deze werf in Evergem, waar je na een lange fietsrit op een fietsroute onaangekondigd totaal niet meer door kan, omwille van… een fietspadwerf:
02 maart 2021, eindpunt Baron Van Loolaan, Evergem
Misschien is het idee van de ambtenaar op dagelijkse fietsronde maar haalbaar na deze harde coronacrisis. Het zijn voor iederéén bizarre en/ of barre tijden. Want weet maar zeker dat ook ambtenaren èn aannemers behoefte hebben aan een schouderklopje. Zowel in woorden als op de rug.
Voor sommige fases werd een auto-omleidingsplan gepubliceerd. Voor actieve weggebruikers was de boodschap:
Tijdens de werken volgen voetgangers en fietsers een omleiding. Deze kan wijzigen tijdens de werken. Maar deze zal duidelijk aangeduid staan met signalisatieborden op het terrein.
We namen de proef op de som. Komende uit de Nieuwewandeling konden we de gewone rijweg volgen. In de andere richting zijn er aankondigingen vanaf het Neuseplein die je omleiden via de R40 Nieuwevaart. Het Neuseplein zelf is er een stuk minder leesbaar op geworden.
Neuseplein, 10 april 2021
Blijf je de Blaisantvest volgen, dan krijg je aan elk kruispunt een verkeersbord C3 (Verboden toegang, in beide richtingen, voor iedere bestuurder), met uitzondering voor plaatselijk verkeer. Als fietser val je altijd onder die uitzondering; met een speed pedelec dan weer niet.
Blaisantvest, 10 april 2021
Ter hoogte van de Rabottorens mag je nog steeds door een hobbelige tunnel van zeecontainers je weg vervolgen.
Begijnhoflaan, 10 april 2021
Daarna kom je aan het Griendeplein, waar je moet gokken: ofwel oversteken richting Hector Van Wittenberghestraat, ofwel rechts afslaan richting Wondelgemstraat.
Griendeplein, 10 april 2021
Dat laatste blijkt de juiste keuze: hier staat een omleidingspijl voor fietsers en voetgangers, weliswaar gericht op het zebrapad en niet op de fietsoversteekplaats.
Griendeplein, 10 april 2021
Eenmaal aan de overkant kan je links afslaan en op het fietspad langs de werf verder richting Nieuwewandeling. Daarna vervolg je je gewone weg, maar (verfrissend!) even met heel wat minder autoverkeer dat langs je heen raast.
Ik hoop dat De Lijn bij volgende werven toch nog meer inzet op de signalisatie voor actieve weggebruikers en ook vooraf concreet communiceert (zoals bijvoorbeeld Agentschap Wegen en Verkeer de laatste tijd steeds beter doet).
Fietsersbond Gent ijvert al jaren voor veiliger fietswegen. Er is nog zéér veel werk te verzetten, maar méér dan ooit gaat het de goede kant op.
In oktober 2020 verklaarde minister Peeters hier: “Ik wil ook de punten aanpakken die nu blijven liggen omdat er wordt gewacht op de vernieuwing van rioleringen en andere nutsleidingen. We gaan sommige punten gewoon aanpakken en als dan blijkt dat ze binnen een paar jaar opnieuw moeten worden opengebroken, is dat maar zo.”
Dat is een zeer welkome koerswijziging. Rioleringsdossiers hebben een abonnement op de processie van Echternach. Door hun complexiteit slepen ze administratief lang aan. En als er dan nog tramsporen bovenop liggen wordt het helemaal complex. Kijk maar naar de Vervaenestraat in Ledeberg, een werf die hier in 2013 aangekondigd werd.
De kans dat de wegenwerf Kortrijksepoortstraat, Nederkouter, Koophandelsplein en Zonnestraat in deze bestuursperiode snel opstart schatten we laag in. Daarom pleiten we in deze Kerstwens om de Zonnestraat rondom de tramsporen snel een nieuwe asfaltlaag te geven. De Zonnestraat is een belangrijke, korte en drukke winkelstraat, vol putten en fietsbulten, waardoor er af en toe fietsers vallen.
We vragen minister Lydia Peeters via deze Kerstwens om De Lijn hiervoor de middelen te geven.
Op donderdagmorgen 03 september 2020 wordt op het kruispunt Muidelaan / Voormuide een 21-jarige fietser aangereden door een vrachtwagenchauffeur. De zware vrachtwagen had een buitenlandse nummerplaat, en mocht bijna zeker daar niet zijn.
03sep20, Muidelaan
Hoofdstuk 1: het Circulatieplan
Maart 2017. U kent ongetwijfeld de korte samenvatting. Schepen Watteeuw wordt in 2014 door collega’s uitgedaagd om minder losse maatregelen te nemen, en om een groter, samenhangend mobiliteitsplan te realiseren. Dat plan, ontwikkeld door gespecialiseerde ambtenaren, wordt grotendeels door “de politiek” gevolgd. Het hoofddoel is: doorgaand autoverkeer weren uit de centrumstad. Doorgaand verkeer hoort de hoofdwegen te gebruiken: de kleine ring R40 en de grote ring R4. Het tweede hoofddoel is: de leefbaarheid verhogen. Fietsers, voetgangers, handelaren, terrassen krijgen meer ruimte. Derde hoofdoel is: de autobereikbaarheid van elke woonst garanderen. Op zondag 19 maart komen honderden mensen op straat PRO-circulatieplan.
Het Circulatieplan wordt op 3 april 2017 feilloos ingevoerd. De betrokken ambtenaren leverden een huzarenstuk af. Deze meeste knips voor autoverkeer werkten en werken feilloos. Het zijn soms zuivere autoknips, en soms eerder autofilters (met camera’s). Het plan wordt op handen gedragen en verguisd. Net als bij het lussenplan van Sas Van Rouveroi uit 1997 blijken de voordelen immens veel groter dan de nadelen. Net als in 1997 staat de Lijn (helaas!) passief aan de kant toe te kijken. Een harde kern bewoners blijft het plan uitspuwen, maar de grote massa geniet met volle teugen van een leefbaardere binnenstad. Prompt stijgt het Gentse voetgangers- en fietsverkeer zienderogen. De wijken aan de buitenkant van de kleine ring R40 en een paar straten uit de binnenstad zijn jaloers op deze positieve evolutie, en willen óók méér leefbaarheid. Het bestuursakkoord belooft wijkcirculatieplannen. De wijk Muide-Meulestede is teleurgesteld, want het is nog zéér lang wachten tot het hun beurt is om leefbaarder te worden.
Hoofdstuk 2: Ledeberg Breekt Uit
Ledeberg Breekt Uit is kleine groep mobiliteitsactivisten die sinds april 2013 de mobiliteitsarmoede van hun stadsdeel in de kijker zet. Hun eerste actie organiseerden ze op de Bovenschelde: “schipper mag ik overvaren”?
29apr13, 09u37
Hun analyse is kort samengevat: wie Ledeberg per fiets wil verlaten richting stadscentrum of Sint-Pietersstation of Universiteit of UZ riskeert zijn leven. De infrastructuur moet beter: veiliger én comfortabeler. Gents Milieufront en Fietsersbond Gent delen hun analyse, en ondersteunen ze volop. Anno 2020 zijn vier van de vijf gevraagde projecten klaar, in uitvoering of in de startblokken. Ledeberg kan bijna helemaal uitbreken.
Tussenspel: COVID19
Gent blijkt -deels dank zij het Circulatieplan- behoorlijk goed voorbereid op het COVID19-drama. Alle wandel- en fietspaden, fietsstraten, autovrije en autoluwe straten die door de Stad de afgelopen 30 jaar zijn uitgebouwd worden intens gebruikt. De vraag naar ruimte om veilig te wandelen en fietsen waren (en zijn) zo groot dat op verschillende plekken in de stad gewone straten (tijdelijk) worden omgevormd tot fietsstraten. De vroegere fietspaden in die straten worden ingezet als voetpaden.
De Gentenaars ontdekken Gent nog intenser dan voorheen, en dat smaakt naar meer. Naar meer leefbaarheid.
Hoofdstuk 3: Muide-Meulestede
Op de kaart zie je het duidelijk. Net als Ledeberg is Muide-Meulestede een woonwortel. Een wortel die met moeite vasthangt aan de grote krop sla Gent Centrum.
bron: Open Street Maps
Kant Grootdok functioneren er nog flink wat havenbedrijven, met de N456 (Port Arthurlaan) als aan- en afvoerroute. Kant Kanaal Gent-Terneuzen is die havenbedrijfsfunctie verdwenen, en groeit de woon- en kantoorfunctie traag maar zeker. De bevolking van de wijk verjongt zienderogen. Afgelopen halve eeuw vervelde de wijk van een grauwe haven- en arbeidersbuurt tot een buurt met veel jonge gezinnen die overal in de stad werken of naar school gaan.
Vanop Muide-Meulestede riskeer je –net als vanuit Ledeberg in 2013– je leven om het eiland zuidwaarts per fiets te verlaten. De mogelijkheden zijn beperkt: Meulestedebrug in het noorden, de Monumentzorg-spookfietsspoorbrug richting Eeklo in het westen, de Muidebrug (met daarop volgend de Voormuide) in het zuiden, en de Port Arthurlaan & Aziëstraat in het oosten op de enige verbindende landstong, geprangd tussen Houtdok en Rigakaai. Sinds deze lente is er via die landstong een nieuwe “fietsontsnappingsroute”. Een bijna 100% degelijke fietsas richting Dampoort loopt via Roerstraat, Houtdok/Kapitein Zeppospark, Koopvaardijlaan, Schipperskaai en Kleindokkaai.
02apr20, Kleindokkaai
De Roerstraat is nog geen leesbare fietsas, en er zit véél autosluipverkeer van en naar de Aziëstraat. De as langs het Houtdok en Handelsdok werd in coronatijden op meerdere vlakken ontdekt, en met open armen ontvangen. Deze fietsas is voor sommige fietsers een oplossing. Maar fietsers richting het westen en zuidwesten hebben daar helaas niks aan. Zij hebben maar drie mogelijkheden: via de spookfietsspoorbrug door naar het fietspadloze Tolhuisbrug, via de spookfietsspoorbrug door naar de Gaardeniersbrug (een fikse omweg), en via de Muidebrug / Voormuide stadinwaarts. Alle drie gevaarlijk en/of onaantrekkelijk.
07sep20, Voormuide
07sep20, Voormuide
Wegendossiers waarvoor het Vlaams Gewest en De Lijn partners zijn duren een eeuwigheid om gerealiseerd te geraken. Het concept van de straatinrichting van de Voormuide dateert uit de jaren 80, toen bewoners uit de wijk nog met de auto naar de Veldstraat reden, en er op de Muide amper nog gefietst werd. Daarvoor moesten tramgebruikers tussen het autoverkeer door de tram op- en afstappen. 40 jaar later kreunt de as Voormuide / Muidebrug / Muidepoort onder de autoverkeersdruk van hoofdzakelijk doorgaand autoverkeer. Dat doorgaand autoverkeer domineert deze bewonersas totaal. Fietsers krijgen er een restfractie:
07sep20, Voormuide / Muidelaan
07sep20, Voormuide / Muidelaan
07sep20, Voormuide
Afgelopen jaar kwam er vlakbij de Muidebrug een nieuwe tramhalte met een veiliger situatie voor fietsers (tov auto’s), maar groeiend conflict tussen voetgangers en fietsers:
07sep20, Voormuide
07sep20, Voormuide
07sep20, Voormuide / Muidebrug
De tramhalte aan de R40 lijkt afgeschaft, en ligt er nutteloos bij:
07sep20, Voormuide
Het kruispunt met de R40 is een zeer zwakke schakel. De leesbaarheid is er door de versleten verf ferm verminderd, het asfalt rond de tramsporen is versleten:
07sep20, Voormuide / Muidelaan
Maar de Voormuide en Muidebrug zijn even zwak. Momenteel wordt àlle verkeer (voetgangers-, fiets-, tram en àlle autoverkeer) over de Muidebrug de Voormuide in gejaagd, in theorie zonder vrachtwagens. Dan zwijgen we nog over de sluipwegen aan beide zijden van de Muidebrug. Er ontbreekt gewoon ruimte om dit alles veilig te laten passeren. Alle vervoersmodi een plaats geven lukt er enkel door compromissen. En van compromissen krijg je gegarandeerd ongevallen. Het wordt kiezen. Ga er eens kijken in de spits, en zie met eigen ogen hoe rechtdoor rijdende of afslaande fietsers aan beide zijden van de Muidebrug weggedrukt worden door een dominante autostroom:
07sep20, Voormuide
07sep20, Muidebrug / Muidepoort
07sep20, Muidebrug / Muidepoort
07sep20, Muidebrug / Muidepoort
Op hun beurt staan ook de voetgangers onder druk van het fietsverkeer: voetgangers worden soms verondersteld achter elkaar te stappen:
07sep20, Muidebrug
En dan hebben we het nog niet gehad over rolstoelen, kinderwagens en rollators. Kort samengevat: deze situatie is hopeloos.
Zoals gezegd: steeds meer bewoners werken in het centrum van Gent in plaats van in de haven. Het fietsgebruik groeit, en zou pas ècht groeien mits er degelijke, veilige en comfortabele fietsinfrastructuur zou zijn.
Hoofdstuk 4: Meulestede breekt uit?
Onze woordvoerder verklaarde op 3 september aan de Gentenaar:“Er moet worden onderzocht of dit kruispunt in aanmerking komt voor een ‘rechtsaf door rood’-bord”, vindt de Fietsersbond. Dan kunnen fietsers altijd rechtsaf slaan, ook al is het rood voor andere voertuigen uit dezelfde richting. “Sowieso snakt de wijk naar de komst van de Verapazbrug en de heraanleg van de Tolhuisbrug, zodat men eindelijk veilig de stad in en uit kan rijden.”
Die eerste reactie gaat niet ver genoeg. Het is oplapwerk. Na verschillende observaties denkt Fietsersbond Gent dat het tijd is voor een verstandige, ingrijpende maatregel cfr het Circulatieplan. Gebruik de waterlopen als grenzen, en maak één van de drie autoverbindingen autoluwer. Ons voorstel is: organiseer op Muidebrug een verkeersfilter voor doorgaand autoverkeer. Dat kan op een straffe, goedkope en zéér snelle manier: enkel voetgangers, fietsers, openbaar vervoer en hulp- & nutsdiensten mogen de Muidebrug gebruiken. Dat zou voor de hulpdiensten vaak kostbare tijdswinst kunnen opleveren:
07sep20, Voormuide
07sep20, Muidebrug
Voor zo’n autofilter volstaat een verkeersbord, later aangevuld met een camera. Of zo’n filter kan op een duurdere (en trager in te voeren) manier: wijkbewoners met een autovergunning kunnen passeren. Dat vraagt méér werk en dus tijd. Hoofddoel is om het DOORGAAND vrachtwagen- en autoverkeer uit de wijk weren. Volgens de ambities / plannen uit de twintigste eeuw kan dat pas nà de afwerking van X aantal reeds lang beloofde wegenwerken, de Verapazbrug op kop. Over 5 à 10 jaar dus. Wil de wijk zolang wachten? Een kind dat nu naar het eerste leerjaar gaat zit dan reeds lang in het secundair onderwijs. Willen de wijkbewoners dat Gent de verkeersonveiligheid in de wijk zéér snel, snel, traag, zeer traag of helemaal niet aanpakt?Wil de wijk de dominante omleidingsroute zijn voor de werf Verapazbrug? Of accepteert ze de huidige stand van zaken?
Laat u niet ontmoedigen door mails of gesprekken die u afgelopen 10 jaar met ambtenaren of politici voerde. Elke dag is een nieuwe kans op verandering. Daarom: verenig u, bijvoorbeeld als “Meulestede breekt uit“. Steek de koppen bij elkaar. En laat uw stem als groep duidelijk horen. Fietsersbond Gent zal u met raad en daad bijstaan. Het zijn de bewoners die tellen.
Nog een belangrijke les uit het Circulatieplan: er is een grote zwijgzame groep die mobiliteit anders wil, er is een kleine luidruchtige groep die alles wil houden zoals in de vorige eeuw, en er is een zwijgzame massa mensen zonder mobiliteitsmening. Die massa staat open voor meer veiligheid en leefbaarheid, zolang de autobereikbaarheid (cfr het Circulatieplan) gegarandeerd blijft. Het kan raar klinken: de Fietsersbond is niet tégen de auto. We zijn tegen de dominantie ervan. De kraan staat véél te wijd open. Zoals we hier in het editoriaal van de Zondag lazen: “Ik ben dus te bang om mijn zoon met zijn fiets naar school te laten gaan, en dat is helemaal fout. …Feit is dat wie zijn kind met de wagen naar school brengt, natuurlijk deel is van het probleem. Want elke extra wagen zorgt er natuurlijk voor dat het probleem, en de angst, nog groter worden.”
07sep20, Muidelaan
Autobereikbaarheid is iets anders dan maximaal autocomfort. Een omweg voor autogebruikers is het nadeel. Concreet méér ruimte voor voetgangers, fietsers en openbaar vervoer is het voordeel. Een grotere leefbaarheid en verkeersveiligheid zijn nog twee voordelen. Pas als het zover is durven velen de overstap te maken van de auto naar zachtere mobiliteit.
Een fantasie voor de verre toekomst: een Muidebrug met zoveel minder autoverkeer, is dat geen brug voor een tramverbinding tot aan Meulestedebrug? In Amsterdam zou dat de logica zelve zijn. Maar dat is voor als de Lijn ooit een degelijk budget heeft.
Epiloog
Wat 20 jaar geleden een droom was kan nu realiteit worden: een leefbaardere Muide- en Meulestedewijk. Het kan volgens ons simpel en snel gebeuren door de invoering van een verkeersfilter op de Muidebrug. Of wachten we op het volgende ongeval op de Voormuide of aan Muidebrug?
Dinsdagavond mocht ik overnachten in AZ Sint-Lucas. Niks ergs aan de hand: het voelde als op hotel gaan. Ik was één van de vijf gasten in de Slaapkliniek. Normaal gezien is er een wachtlijst tot oktober, maar ik had paardechance: op maandag bleek er op dinsdagavond een plaats vrij gekomen. Ik dus met mijn hoofdkussen in de fietstas daarheen. De verpleegster verbond mijn lichaam via een 20 à 30 kabeltjes met een blauw bakje dat me qua uitzicht en structuur deed denken aan het bakje dat diende om de wissels van een Märklin-speelgoedtrein te sturen. Als naar gewoonte begon ik te babbelen ovet koetjes en fietsjes: altijd boeiend om te horen hoe anderen fietsen in Gent ervaren. Die electrische fiets vond ze haar beste aankoop ooit. Sindsdien kwam ze amper nog met haar auto werken. Ja hoor, er waren voor het personeel voldoende inbraakveilige stallingen, daar èn daar èn daar en ook vooraan. “Want die dure fiets geraakik liever niet kwijt”. Het gevaarlijkst vond ze de bushaltes waar er plots iemand uit een Lijnbus op het fietspad stapt. Daar moet je als fietser inderdaad èrg attent op zijn. Vooral de late afstappers verwacht je niet. Er loopt een traag programma om daaraan te verhelpen door fietspaden achter bushaltes te leiden. Afgelopen maanden kwam de Parklaan aan de beurt:
09 juni 2020, Parklaan
Je weet wel: de Parklaan is die brede autoracebaan tussen het Citadelpark en de spoorweg, waar er ondanks de breedte geen fietspad geschilderd is.
De bushalte richting station op de Burggravenlaan kreeg dezelfde aanpak:
09 juni 2020, Burggravenlaan
And as a matter of fact: het werd een project voor het totale kruispunt Parklaan / Parkplein / Burggavenlaan:
09 juni 2020, Parklaan / Parkplein09 juni 2020, Parklaan / Parkplein09 juni 2020, Parkplein09 juni 2020, Parklaan / Parkplein
De eindafwerking zag ik nog niet. Het lijkt een zeer doordachte ingreep. Enkel bij de voorrang van rechts heb ik mijn twijfels. Waarom? Omdat er geen lijn zit in de kruispunten die de Lijn anders ingericht wil. Op de vijfhoek Gentbruggestraat / Aannemersstraat / Destelbergenstraat / Cécile Cautermansstraat verdwijnt die voorrang van rechts deze maand:
Hier krijgt een busas 100% voorrang op een fietsas. De Lijn is duidelijk nog geen voorstander van het STOP-principe. Ook bij de Stad zijn er mensen die de neiging hebben om het OSTP-principe te volgen. Consequent is het niet. Het voelt als compromissen sluiten, wat in mobiliteit zelden een goed langetermijnplan is.
Maar bon: er zijn weer een paar stukjes veilig fietspad erbij. Dit hectisch punt is nu een pak veiliger dan voorheen.
09 juni 2020, Burggravenlaan09 juni 2020, Burggravenlaan
Ondertussen zal het er wel helemaal afgewerkt zijn, zebrapad incluis. Ik nam nog geen tijd om die details te bekijken. Hoe voelt het voor u in deze kalme maanden?
In oktober 2019 hield de Fietsersbond in samenwerking met Het Nieuwsblad en VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) een bevraging over het lokale fietsbeleid. Velen onder u hebben ze ingevuld. Voor Gent waren dat 637 personen. De sterkte van zo’n bevraging is dat ze ingevuld wordt door mensen met fietservaring. De zwakte is dat je de beoordeling van de honderdduizenden die niet durven fietsen onmogelijk kan vangen.
We bekeken en vergeleken de uitslagen van de grote 12, de centrumsteden met meer dan 50.000 inwoners. Gent scoort daarin -als naar verwachting- goed, en dat verdient een applaus en dankjewel. Op de 15 vragen scoort Gent geen enkele buis. Dit is zo voor de 6 steden van de kopgroep: Kortrijk, Genk, Mechelen, Gent, Sint-Niklaas en Brugge. Daardoor weten we vooral wie er in deze categrorie zeker niet Fietsstad 2020 wordt: Leuven (1 buis) , Roeselare (2 buizen), Oostende (6 buizen), Hasselt (7 buizen), Antwerpen (ochhere 10 buizen op 15 vakken) en Aalst (ook ochhere 10 buizen).
Op Vlaams nivo bekeken geven de 24.394 fietsers die meededen aan de bevraging geen buizen. Dat moet je met de nodige relativiteit nemen, want bekijk de vele grijze vlakken:
Dat zijn allemaal gemeentes die uiteindelijk geen resultaten hadden, wat mij doet vermoeden dat er niet zoveel fietsers zijn. Minstens: weinig fietsers die meedoen aan deze bevraging.
Je leest er dus de gemiddeldes van de scores. Hoe scoort Gent ten opzichte van deze gemiddeldes? Is Gent ergens zwakker dan het gemiddelde? Nee. In twee aspecten zit Gent knal op het gemiddelde (“ik kan hier aangenaam fietsen”, en “Ook ouderen kunnen hier met een gerust hart fietsen”). Bij de andere aspecten scoort ze hoger dan het gemiddelde.
In de puntenvergelijking onder de 12 centrumsteden scoort Gent boven de 15 gemiddeldes (opgelet: dat is op basis van de rapporten, zonder rekening te kunnen houden met de individuele waarderingen).
In één aspect krijgt Gent de hoogste score van de 12 centrumsteden: “Als een straat (opnieuw) wordt aangelegd, wordt de infrastructuur ook verbeterd”. Gent heeft er 4,4. De volgende is Kortrijk met 3,8. Hier ligt duidelijk de grootste inspanning van Gent. Om deze superscore lichtjes te relativeren: de signalen die wij ontvangen uit Oostakker zijn anders. Daar valt nog veel recht te zetten. Bij “Deze stad moedigt fietsen actief aan” staat Gent tweede na de 4,5 van Kortrijk. Ook dit zijn superscores voor de schepen, het stadsbestuur en de administraties.
De laagste scores van Gent zijn de achillespezen van het beleid: een score van 2,8 voor zowel “Kinderen kunnen veilig naar school fietsen” als voor “Ook ouderen kunnen hier met een gerust hart fietsen”. Dat zijn meteen ook de enigste scores onder de 3. Hier heeft de stad, samen met de véél te véél andere administraties (op vooral Gewestelijk niveau) nog véél werk aan. Het vraagt een mindshift, ook bij de vele ambtenaren van goede wil. Al te vaak stelden we vast dat ambtenaren die reeds jaren zelf fietsen moeilijk die kinder- of bejaardenbril opzetten. Daarom dat wij al jaren hameren om vooral te focussen op de niet-assertieve / fitte fietser. In een complexe stadsmurenstad als Gent dragen zowel de vele Gentse stadsdiensten als De Lijn, Agentschap Wegen en Verkeer, de Vlaamse Waterweg, Infrabel, Monumenten & Landschappen, de Vlaamse Landmaatschappij, Aquafin, Farys, North Sea Port, Oost-Vlaanderen, (wie nog? ook de Gentse Politie, ook de buurgemeentes, ook de nutsmaatschappijen … ) hierin een (te) versplinterde verantwoordelijkheid.
De volgende twee laagste scores (een 3) gaan naar “Ik weet waar ik terecht kan met vragen en klachten” en “ik kan hier comfortabel fietsen”. Gentinfo is duidelijk nog niet bekend genoeg, of moeten we zeggen: slagkrachtig en efficiënt genoeg? Je kan louter bellen of mailen, en als je vanop een lokatie belt houden ze heel soms zelfs de boot af. En jawel: de decennialang opgebouwde achterstand qua wegenonderhoud (zowel bij Stad als Gewest), en de soms verkeerde materiaalkeuzes uit het recente verleden (de Hoogpoort, de Zonnestraat!) laten zich nog steeds voelen. Plus: de (al te vaak) ondermaatse prestaties van sommige aannemers, zowel bij Stads-, Gewest- Provincie- (bekijk de Dendermondsesteenweg) als Gewestwerven. Plus: het verwoestende karakter van de servosturen van bussen en vrachtwagens. Mobiliteit is complex, we weten het.
Wat we ook weten: Gent is na Antwerpen de stad met de meeste oppervlakte, met bovengemiddeld veel stadsmuren (welke doctoraatsstudent wil dat eens berekenen?) En – net als Antwerpen en Oostende- begunstigd met noodzakelijke maar te gevaarlijke tramsporen, daar is werk aan. Ondanks dat scoort Gent het hoogst bij de steden boven de 100.000 inwoners, en dus ook bij de (2) steden boven de 200.000.
Maar: conclusie! Gent scoort in uw beleving bovengemiddeld goed, en daar zijn we het mee eens. 🙂 Er is sinds het eerste Fietsplan uit 1993 heel veel werk verzet. En er is nog massaal veel werk om een echte Fietsstad te worden. Kinderen en bejaarden horen de norm te zijn: wat voor hen veilig is, is zeker veilig voor de anderen. Het blijft de goede kant opgaan. Dat merk je ook aan de perceptie:
Alle resultaten van Fietsrapport 2020 lees je hier. Beschouwingen lees je op de website van de Fietsersbond en ook in Het Nieuwsblad / De Gentenaar.
(U zal merken dat de eindcijfers tussen krant en Fietsersbond soms verschillen. Dat komt omdat in de persberichten die gisteren de deur uit gingen een rekenfout stond)
Hoe ouderen dat moeten doen, ik denk dat stad ons voor pygmeeën houdt… Dit is de tunnel in kwestie langs waar de officiële omlegging loopt voor fietsers: 
Fietsbult 