Opstappen / instappen, even zoenen, en dan pas fietsen. Just a perfect day.
Scandinavisch fietsgeluk (2)
Tag: Kopenhagen
WATT
Ik kijk te weinig TV, denk ik soms.
Bloggen, kranten lezen, veel avondwerk.
TV is voor mij synoniem aan het nieuws kijken.
En soms eens zappen.
Zo kwam ik dinsdagavond bij toeval op WATT terecht.
Ik kende het programma niet, maar landde bij de start van het thema dat me meest boeit.
Bekijk het onderwerp “mobiliteit”, vanaf minuut 28.
De quote over fietsbeleid is me zeer dierbaar.
U kijkt geen tv zeker?
En dan zegt hij: alleen voor voetgangers en fietsers.
Of omgekeerd: alleen voor fietsers en voetgangers.
Zo te zien is er niemand tegen een fietsbeleid op zijn Kopenhaags.
Tijd voor daden op nationaal vlak?
Met het I-woord?
INFRASTRUCTUUR.
Oh ja, er is ook een fijne quote over protest tegen veranderende mobiliteit.
Kijken maar…
Deze zomer gespot in Kopenhagen
Deze zomer zijn Hilde en ik door Denemarken gereisd. In Kopenhagen kwamen we langs Sortedam Dossering, een lang meer of kanaal, die het centrum van Kopenhagen kruist. De auto is hier gebannen.
Ik dacht meteen, dit kan ook langs de Coupure Links.
De plannen voor de fietsstraat ‘Coupure Links’ liggen reeds op de ontwerptafel.
In Kopenhagen zijn ze een stap verder gegaan. Er is een verlaagd wandelweg aangelegd aan de waterkant. Langs de bomen is er geen fietspad maar een wandelpad. De autoweg is een breed fietspad geworden. Aan de Coupure wordt dit een fietsstraat.
Ik hoop dat de Stad Gent niet alleen aan de fietsers denkt maar ook aan de stappers. Geef de mensen de ruimte aan het water zoals in Kopenhagen.
Samen naar een meer leefbare Stad.
Aftellen
Ik maakte even geleden op een debat over het circulatieplan de opmerking dat doorstroming van fietsers van groot belang is. Sommigen in de zaal deden er nogal smalend over – het idee dat fietsers maar een beetje rondrijden om rond te rijden en eigenlijk geen serieuze mensen zijn die ook op tijd op hun werk proberen zijn nadat ze eerst hun kinderen netjes hebben afgezet op school, blijft bij momenten erg hardnekkig. In Kopenhagen (ja – waar anders!) hebben ze al lang begrepen dat fietsers eigenlijk doodgewone mensen zijn die beseffen dat fietsen de simpelste en snelste manier is om zich van punt a naar punt b te verplaatsen. En, omdat fietsen promoten een erg simpele manier is om de levenskwaliteit in steden te verhogen, zorgen de Denen ervoor dat fietsen het snelste transportmiddel is en blijft. Dat fijnmazig netwerk waar wij in Gent ook zo van dromen ligt er inmiddels (met een fietsgebruik binnen Kopenhagen van 62% tot gevolg), en via kleine ingrepen proberen ze het comfort en de concurrentiepositie van fietsers nog te verbeteren.
Geen enkele fietser staat graag stil voor het rode licht. De frustratie als je net het groen gemist hebt: de volledige roodcyclus uitzitten, je flow kwijt, je weer in gang trekken als het groen wordt… Op sommige plekken in Kopenhagen zie je een 50-tal meter voor de verkeerslichten een aftel-paal – ik kan geen beter woord verzinnen, iemand suggesties? Op die paal kan je zien binnen de hoeveel seconden het licht op groen/rood zal springen. Zo kan je inschatten of je best een tandje bijsteekt om toch nog het groen te halen, of dat je beter wat snelheid mindert zodat eens je aan het licht bent het misschien al weer groen is, waardoor je op zijn minst geen voet op de grond moet zetten.
De Burggravenlaan is zo’n straat met een opeenvolging van verkeerslichten en gelijk welk tempo je aanhoudt, je staat hoe dan ook wel eens voor het rood. De straat kruist onder andere met de Zwijnaardsesteenweg, ook een belangrijke fietsroute, dus ik ben niet zeker of de ene moet worden bevoordeeld worden op de andere door middel van bijvoorbeeld een groene golf voor fietsers. Daarom: zou de Burggravenlaan geen perfecte plek zijn voor zo’n aftel-paal?
Fietscongres: sfeerbeelden
Vindt je het erg als ik niet veel vertel over het Fietscongres 2014 in Brugge?
Een cocktail van mooi weer, veel volk (waaronder flink wat Gents volk), en een klokvaste organisatie… hoe perfect kan een maandag zijn?
De sfeer/teneur was realistisch, al begon de dag met een inspirerende en licht hilarische presentatie over het verschil tussen Fietsbeleid 1.0 en 2.0.
Hopelijk ooit te zien op youtube.
De voordrachten bleven -uiteraard- beschaafd en beleefd.
Organisatorische pijnpunten hoorde je zelden of omfloerst.
In een zaal vol professionals was een half woord soms voldoende.
De sprekers uit Brussel hadden hieromtrent meer spreekrecht, of lag het aan een opener verbale cultuur?
Die paar keer dat sprekers tè positief uit de bocht vlogen gniffelde de zaal luid en duidelijk.
Net hinnikende fietsbanden.
Maar het deed deugd om een dag lang positieve ideeën op een rijtje te horen.
Niet dat àlle sprekers klaar waren voor TEDx; ze etaleerden minstens competentie, gekruid met enig vuur.
(En stop nu met gniffelen.)
De minister was verstandig, en gaf geen verkiezingsspeech.
Ook hier een zeker realisme.
Professionals spreek je genuanceerd toe.
En je gooit ze een beetje nieuws toe: de Lijn stapt in het Blue Bikeverhaal.
Klaus Bondam, officieus opperhoofd van Global Fietsersbond, sloot af en hamerde als enige op de bredere context van het fietsverhaal, zoals “Health”.
En: “Above èverything: safety”
Waarop hij vertelde over zijn goede contacten met de Deense truckassociation.
Nog een stapeltje beelden:
Cadotip (8): City of bicycles
Tja, dat zou voor ons allen het ultieme cado zijn.
Over zes jaar een boek als dit over Gent.
Cadotip (5): Cycle Chic
Verlanglijstje (4): werfbeheersing en signalisatie (2)
Het is qua signalisatie niet al kommer en kwel.
Recent verscheen aan de werf Gent Sint-Pieters signalisatie die naam waardig: een duidelijk plan, en zelfs een minutage.
Zeker niet, maar al pakken beter dan voorheen, én inventief.
Duidelijke en tijdige communicatie is een vorm van appreciatie, de zorgzame variant op respect.
Drie beelden uit Kopenhagen:
Omleggingen op fietroutes worden bij voorbaat aangekondigd.
Let ook op het eenvoudige, solide betonblokkensysteem met openingen voor de houten balken/palen.
Denen en hun grandioos functioneel denken… .
Welke aannemer importeert dit?
Het STOP-principe.
De blokken dienen ook om fietsers en voetgangers elk een plek te geven:
Maar waar ging dit over?
Gent pioniert graag.
Kan het -in plaats van de paraplu op te steken naar de aannemers- ook eens pionieren in verplichte, degelijke, solide signalisatie?
Verlanglijstje (3): werfbeheersing & signalisatie (1)
Elk verkiezingsdebat bevat minstens 22 maal het woord uitdaging, 12 maal het woord werken of werf, en 200 woordvarianten op geld of budget.
Mobiliteit is in deze verkiezingen een hoofdthema.
Leg die vier zaken samen, en je krijgt alle mogelijke varianten op “wegomlegging” en “hinder”.
Met andere woorden: Gent zal de komende 20 jaar één grote werf zijn.
Denk maar aan de geplande/gedroomde tramlijnen.
Er zijn nog kilometers rioleringen en andere nutsleidingen aan te leggen of te vernieuwen.
In een historische, concentrische stad is de impact hiervan veel, véél groter dan in bijvoorbeeld een dambordstad.
Wie hierdoor niet ongelukkig wil worden kan maar beter zijn/haar verplaatsingsgedrag er aan aanpassen.
Stappen, fietsen en/of openbaar vervoer zullen evidentere keuzes worden, dat zie je nu al.
Een overheid die naam waardig communiceert hierover op een heldere manier, en op méér manieren dan een site of een folder.
Dat was in Gent de afgelopen 6 jaar in ieder geval beter dan daarvoor, en kan nog veel beter.
Een overheid die stappen en fietsen wil stimuleren hoort werfomgevingen helder te (laten) houden.
De metrowerf in Kopenhagen ziet er zo uit:
Elke keer als ik Duitsland of Denemarken werven zie denk ik: wat zijn de Belgische aannemers klungelaars.
Werfomgevingen in Gent waren de afgelopen jaren simpelweg een ramp.
Als het juridisch maar in orde was, en dan nog.
Het laatste jaar kenterde dat een beetje in positieve zin, maar afgelopen weken was het huilen met de pet op.
Een bloemlezing (what’s in a word…).
Zonder woorden:
Dit is het plotse einde van een druk tweerichtingsfietspad.
Geen signalisatie (hoe raak ik verder?).
Geen asfaltstrookje.
De weg wordt ingenomen door de werf.
Voetgangers en fietsers krijgen geen alternatief:
Een georganiseerd conflict tussen voetgangers en fietsers:
Dit is een tweerichtingsfietspad met oversteekplaats:
Zonder woorden:
Verlanglijstje (2): appreciatie
Woensdagavond vond in Vooruit het kopstukkendebat plaats.
Wonen, werk en -jawel- mobiliteit waren de drie grote thema’s.
Lees meer in de Gentenaar.
Alle kopstukken namen het woord “fiets” meermaals in de mond.
Goed nieuws, want dat is ooit anders geweest…
Kopstuk Termont roemde Kopenhagen als grote voorbeeld.
Het fietsbeleid bouwt daar op drie peilers.
Naast de ons bekende peilers “infrastructuur” en “sensibilisering” is er als derde peiler “appreciatie”.
Je kan het ook zorg noemen.
Kleine attenties, die het in Gent bekende fietsersgevoel “het kan ze niet bommen” zou counteren.
Neem nu deze haltesteunen (of hoe zal ik het noemen?):
Het signaal is: we steunen fietsers.
Ok, het is een gadget, want dient enkel maar voor een paar fietsers per “fase”, maar het heeft effect.
Telpalen hebben hetzelfde doel.
Die kennen we al in Gent, en worden door sommigen op sceptiscisme onthaald.
Dat komt omdat Gent de belangrijkste zorg, het wegdek, niet ernstig neemt.
Dit “asfalt”signaal is in de ganse stad Kopenhagen op immense (ik wik het woord: immense) schaal verspreid:
De logica is even simpel als geniaal.
Overal waar het fietscomfort kan verbeterd worden door een asfaltheuveltje te gieten, doet men dat, tot in de hoekjes:
Géén arbeidsintensieve verlaging van boordstenen.
Niet wachten op een integrale heraanleg.
Boordje asfalt, klaar.
Massaal veel.
Ik zag er zelfs bij tijdelijke werfsituaties, waarbij een stelling het fietspad blokkeerde.
Een laagje plastic tussen asfalt en boordsteen maakt dat het na de werf vlot kan verwijderd worden.
Hier in Gent slaagt men er nog niet in om een drukke fietsas tot in de details “drempelvrij” te maken.
Dit “immense probleem” uit 2008 kon men na een paar maanden oplossen met… een laagje asfalt.
Maar de boordsteen aan de andere kant van de Brusselsesteenweg blijft -ondanks verschillende meldingen wat hij is: nipt onveilig.
En helaas, de diepe plassen van deze zomer lagen er vandaag nog steeds. 
Ook integraal heraanlegde straten blijven fietsers een harde drempel voorschotelen:
Massa (2)
Als u dit leest ben ik in Kopenhagen uit de trein gestapt.
Ladies L, T en S beslisten om dit jaar Scandinavië te bestormen.
Tja, dan wil je als ouder toch niet achter blijven?
Onze zomerreis gaat dus noordwaarts.
Voor de tweede maal in ons leven reizen we louter per trein.
The slow way.
Zo lees ik nog eens een boek in plaats van kranten en internet.
Lady S heeft “geen tijd”, en vervoegt ons per vliegtuig in Kopenhagen, en sluit dan aan bij de zussen.
Die zussen treinen vanaf 4 september naar onder andere Berlijn, Kopenhagen, Malmö en Stockholm.
Madame M en ik houden van “minder”.
We willen enkel neuzen in de mythe van het fietsparadijs Denemarken.
Daarnet bekeek ik nog eens de foto’s van onze citytrip naar Kopenhagen uit 2010.
Wie het miste: er staan foto’s van 20 september 2010 tot 4 oktober 2010.
De eerste post was meteen raak: de massa fietsers viel op.
En net dat aspect stemde me dit jaar in Gent gelukkig.
Ook hier spot je steeds vaker “de massa op de fiets”.
Nooit eerder zag ik in de Gentse straten zoveel fietsers.
Dat heeft niet louter met de groeiende studentenbevolking te maken.
De jonge generatie maakt de tweewielerkeuze, met dank aan de bakfiets ook voor het transport van hun kinderen.
Functioneel transport staat voorop.
De oudere generatie ontdekt de batterijfiets, de e-bike, en durft in groep recreatief tot in het centrum fietsen.
Klopt toch?
Of denk ik te positief?
De jarenlange mantra’s “Fietsen is hip, gezond, duurzaam en goedkoop” deden hun werk.
De slogan “Gent Fietsstad” kon ik een paar jaar na de lancering niet meer zien, wegens ongeloofwaardig ten opzichte van de investeringen in fietspaden en de èn-èn-keuzes van dit stadsbestuur.
Naar mijn aanvoelen kwam de slogan als een boemerang terug richting beleid.
Maar kijk: de straten zitten vol fietsers.
Dat zal alleen maar “verergeren”, met alle yin en yang vandien.
Ok, er is nog niet de modal shift van Kopenhagen.
Maar de kritische massa is bereikt: no way back.
Gent wordt tussen nu en 10 jaar een fietsstad.
Zeker weten.
Kopenhagen (16, slot): Hemel?
Is Kopenhagen nu echt de fietshemel?
De fietser heeft er -vergeleken met Gent- duidelijk meer mogelijkheden, rechten èn infrastructuur.
Jawel, de straten zijn er breed, wat het voor beleidsmakers iets makkelijker maakt om alle vervoersmodi een plek te geven.
Men doet dat dan ook.
Vergis je niet: dit zijn 2 rijstroken voor fietsers.
Fietsers en voetgangers doordacht beschermen bij grootschalige werven zoals metrowerken is normaal:
Je leert er ook relativeren.
ZOVEEL fietsen!
Al dat staal!
Lééélijk!
…behalve voor voetgangers :).
De enige manier om je geschilderde gevels te beschermen tegen fietsstaal…
… is ander staal:
De fietsstallingen zijn niet wielvriendelijk…
En dat zit maar te bellen!
Fietsen is er vooral een breed sociaal feit.
Iedereen fietst. 
Dan kom je terug in Gent, stap je uit de trein, en weet je dadelijk dat je in een àndere stad bent: 
Kopenhagen (15): gezondheid
Ik dènk dat dit Deens wil zeggen: wie dagelijks 30 minuten fiets leeft 5 jaar langer. Klopt dat?
Lady M vertelde deze week over een collega-verpleger die probeert om vanuit Oudenaarde dagelijks met de fiets naar Zwijnaarde te pendelen. Ploegenwerk. Alleen jammer dat er geen verlichting langs de Schelde staat, want als het donker is, is het te gevaarlijk om langs daar te pendelen. Een fitnesabo heeft hij vermoedelijk niet nodig.
Kopenhagen (14): werfomlegging
Bij ons zijn verkeersmaatregelen rond werfsituaties vaak ronduit fietsonvriendelijk. Juridisch indekken volstaat. Bij tijdelijke werfsituaties is het vaak een totale ramp, stijl: trek uw plan. In Kopenhagen zie je dat het anders kan:
Kopenhagen (13): verf
Het verbaasde me om in Kopenhagen geen dure fietsinfrastructuur te zien. Men maakte er vooral keuzes. Fietspaden werden zelfs verdubbeld in breedte, en vooral in asfalt. 
Er is een groene golf voor fietsers:
Fietsbult 