Barbara Janssens, geboren in 1977 (333 ppm CO2 in de lucht ), opgegroeid in Sint-Niklaas, Studeerde Biologie in Gent (1995, 360,97 ppm CO2 in de lucht). Sinds 2007 wonend in Ledeberg (384 ppm CO2 in de lucht). Sinds eind 2023 (421 CO2, alle CO2-data hier) werkend op Netwerk Duurzame Mobiliteit, zet haar schouders onder 30 Dag Minder Wagen.
Mijn liefste Gent
Ik spreek je aan als moeders onder elkaar.
Je zwangerschap werd de voorbije maanden veel besproken. Ze werd gewikt en gewogen. Sommigen trokken je zwangerschap in twijfel, anderen vroegen zich af van wat je nu precies zwanger was, een enkeling stond stil bij de mislukte anti-conceptie-pogingen.
Ach, zoals zo vaak, veel meningen en visies, ieder was enthousiast en keek stiekem uit naar die babyborrel, maar het ging ook steevast gepaard met “maars” en “we zijn er nog niet”.
Steden zijn op vele manieren zwanger. Geen enkele zwangerschap is makkelijk en deze duurt wel erg lang. Anders dan bij ons, mensen, tellen jullie niet in maanden of weken maar in pijnpunten, in wijken, in statistieken, ongevallencijfers of zuivere lucht. Mij is het alleszins niet helemaal duidelijk wanneer de vrucht levensvatbaar wordt geacht. Tuurlijk hebben we nog een weg te gaan. Maar wat mij betreft mag je snel bevallen. Pasop, ik prijs me gelukkig. Ik ken moeders genoeg die wonen in steden die nog niet bij de conceptie zijn aanbeland. Ik treur met hen mee. Want fietsstad of niet, iedere moeder wil een leefbare plek voor haar kind.
Reeds van de eerste echo in 2017 was duidelijk dat je een stevige, gezonde baby zou baren. Natuurlijk waren er kwaaltjes, waren er ongemakken en zelfs kritiek op het lef dat je had om deze zwangerschap aan te gaan. Maar moeders weten dat wat zij in zich dragen de toekomst is. Daarom heb ik ook nooit getwijfeld. Wat lang moet meegaan, mag traag geboren worden.
Mijn lief Gent,
Ik wil je toch even waarschuwen. Zwanger zijn is één iets maar – hou je vast- “It takes a village to raise a child”. Welke moeder baart nu een perfect zelfstandig kind? Opvoeden is best uitdagend. Men moet kruipen voordat men kan lopen. Het zal nog jaren duren voor we leren om te delen, te vertragen en wie weet wel in een gelukkig huwelijk terecht te komen. Want het is zover. Nu begint het proces van loslaten en leren, van Oei Ik Groei-sprongetjes, van bijsturen en vertrouwen geven.
Een stad transformeert, een mens transformeert, een fietser transformeert. Ik heb zelf vele gedaantes gekend en met die gedaantes kwamen snelheden en inzichten. Het zal jouw kind ook zo vergaan.
Ik begon in Gent als jonge activistische student op de fiets. Mijn imago recht evenredig met het rammelen van mijn kettingkast en de felheid aan kleuren op mijn studentenfiets. Ik transformeerde jaren later in de gehaaste fiets-pendelaar waarbij de extra minuten slaap of de extra slok koffie vele malen belangrijker was dan hoffelijkheid op het fietspad. 12 minuten was de afstand tussen mijn huis en het treinstation. Tragere weggebruikers waren ergerlijk en plaats-innemende fietsen in de fietsenstalling aan het station tijdrovend vervelend. “Weer een auto minder” hing triomfantelijk aan mijn bagagerek.
Toen kwamen mijn tragere jaren. Met vreemde en zware objecten die ik op (of aan) mijn fiets monteerde met daarin het aller-teerste wezentje. Aanhangsels en verlengingen, tandems en follow-me’s… Onhandig in het naar omhoog fietsen op de toen nog onwezenlijk gevaarlijk Stropbrug, lomp om te stallen aan het station, en wellicht hinderend voor de gehaaste fiets-pendelaar.
Als moeder heb ik het allemaal meegemaakt. De eerste loopfietsjes op het voetpad, de eerste wankele ritten in het verkeer. Het nijlpaard in mij dat wakker werd en zich als een obstakel tussen kind op de fiets en auto’s smeet.
In drievoud roepend en aanwijzingen gevend – opzij, opzij, opzij… Het getoeter van automobilisten als mijn kind niet snel genoeg reed. De glimlach van de bestuurder die geduldig wachtte om over te steken, de voetganger die plaats maakt om de kleuter op het voetpad te laten fietsen als de weg te gevaarlijk is. De toenemende variatie van fietsen aan de schoolpoort (en toenemende aantal kinderen op de fiets). De bange momenten als de jaren naderen dat ze alleen naar school beginnen fietsen.
Sinds een paar jaar ben ik “De Ongeruste”. Elke ochtend de deur sluitend met ‘voorzichtig hé’, De kramp in mijn hart telkens ik een ambulance hoor en snel de rekensom maak of de mogelijkheid bestaat dat afstand x timing x richting een slecht nieuws telefoon kan zijn…
Het geduld dat afneemt bij automobilisten als de schattigheid verdwijnt en de tiener met een tienerbrein en tienervrienden de stad verkent op de fiets. De scheurende banden in een fietsstraat als deze tieners naast elkaar fietsen alsof de wereld van hen is, want dat is ie op dat moment ook.
Wellicht word ik binnen enkele jaren de Hinderlijk Trage fietser, met een pijnlijke knie hier en een vermoeide onderrug daar. Twijfelend of ik naar die elektrische ondersteuning zou gaan, meegaand met- en me ergerend aan – snelheid die ik eigenlijk niet wil.
Daarom ben ik zo blij, mijn lieve Gent, dat deze zwangerschap ten einde loopt. Voor mij had de fietsstad al lang geboren mogen worden. We staan klaar- als een “village”– om haar op te voeden, bij te sturen, te leren delen, het huwelijk te laten aangaan met de verschillende snelheden, met peters vol activistische moed en meters met academische inzichten. Met vrouwen en mannen, jongeren en nieuwe ontdekkers die elke dag opnieuw werken om je groot te brengen.
Het is tijd voor een nieuwe zwangerschap. Word maar snel zwanger van die trage, leefbare en rechtvaardige stad. Waar iedereen recht heeft op bereikbaarheid, waar delen van ruimte, van tijd en van macht gewoon normaal is. Die stad waar de ‘ongeruste’ moeder niet meer hoeft te bestaan. En waar mijn toekomstige transformatie als trage fietser wel mag bestaan.
Laten we hopen dat op Velo-City de bevruchting plaatsvindt.We gunnen het je.
Voor alle moeders,
Barbara
28.05.2024
___________________________________________
Deze reeks loopt tot aan het internationaal fietscongres Velo-city half juni 2024. Alle bijdragen aan deze reeks staan hier mooi onder elkaar.
Fietsbult 